Nội Dung Tác Phẩm Bầy Chim Chìa Vôi, Giá Trị, Phân Tích. Cập Nhật Dàn Ý, Bố Cục, Giáo Án, Sơ Đồ Tư Duy, Ý Nghĩa Nhan Đề.
NỘI DUNG CHÍNH
Giới Thiệu Tác Phẩm Bầy Chim Chìa Vôi
“Bầy Chim Chìa Vôi” là một truyện ngắn của nhà văn Nguyễn Quang Thiều, trích từ tập truyện “Mùa hoa cải bên sông”. Tác phẩm kể về hai anh em Mon và Mên, những đứa trẻ giàu lòng nhân hậu và tình yêu thương đối với thiên nhiên.
Nội dung chính:
- Bối cảnh: Câu chuyện diễn ra trong một ngày mưa lớn, khi nước sông dâng cao, đe dọa tổ chim chìa vôi.
- Nhân vật: Hai anh em Mon và Mên lo lắng cho bầy chim non không thể cất cánh bay lên.
- Diễn biến: Hai anh em quyết định đi cứu bầy chim. Cuối cùng, trước sự chứng kiến của Mon và Mên, bầy chim non đã thành công trong chuyến bay đầu tiên của cuộc đời.
Giá trị nội dung và nghệ thuật:
- Nội dung: Tác phẩm ca ngợi lòng nhân hậu, tình yêu thương động vật và thiên nhiên của trẻ em.
- Nghệ thuật: Truyện ngắn sử dụng cách kể chuyện hấp dẫn, tình tiết bất ngờ, kết hợp miêu tả và biểu cảm. Phép nhân hóa và so sánh được sử dụng để làm nổi bật tình cảm và hành động của nhân vật.
Tác phẩm “Bầy Chim Chìa Vôi” không chỉ mang lại những bài học về tình yêu thương và lòng nhân ái mà còn khơi gợi sự cảm động và suy ngẫm về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên
Nội Dung Truyện Ngắn Bầy Chim Chìa Vôi
Bầy chim chìa vôi trang 11 sách Ngữ văn 7 Kết nối tri thức với cuộc sống, học kì I là truyện ngắn hay dành cho thiếu nhi của nhà văn Nguyễn Quang Thiều. Cùng đọc nội dung truyện ngắn Bầy chim chìa vôi bên dưới.
Khoảng hai giờ sáng Mon tỉnh giấc. Nó xoay mình sang phía anh nó, thì thào gọi
– Anh Mên ơi, anh Mên!
– Gì đây? Mày không ngủ à? – Thắng Mên hỏi lại, giọng nó ráo hoảnh như đã thức đây từ lâu lắm rồi
– Anh bảo mưa có to không?
– Lại chẳng to. Thế mày không nghe thấy gì à?
– Nhưng anh bảo nước sông lên có to không?
Bây giờ phải ngập đền cánh bãi dưới rồi
– Thế anh bảo.
– Bảo cái gì mà bảo lắm thế ~ Mên gắt em nó.
– Em bảo Mon ngập ngừng. – Thể cái bãi cát giữa sông đã ngập chưa?
Ừ nhỉ. – Giọng thằng Mên chợt thảng thốt. – Có lẽ sắp ngập mất bãi cát rồi.
– Em sợ những con chim chìa vôi non bị chết đuối mất
– Tao cũng sợ
– Thế anh bảo chúng nó có bơi được không?
Chim thì bơi làm sao được. Mày làm chim chìa vôi cứ như vịt ấy.
Chìa vôi loài chim nhỏ như chim sẻ, lông đen, đuôi và cánh có vệt trắng, thường sống gần các nguồn nước.
Hai đứa bé nằm trong chiếc chăn đạo đã rách nhiều chỗ thì thảm nói chuyện. Bên ngoài mưa vẫn to. Trong tiếng mưa hình như có tiếng nước sông dâng cao, xiên xiết chảy:
– Chiều qua em theo bố đi kéo chũm” ở gần công sông ấy.
– Thế thì sao?
– Bố bảo chỉ có ở sông làng mình chim chìa vôi mới làm tổ như thế. Sao nó lại không làm tổ ở trên bờ hả anh?
– Tao không biết
[…] Hai đứa bé nằm im, nhưng không ngủ.
Có lẽ bố chúng nó nói đúng. Chỉ ở khúc sông lảng chúng, những con chim chìa vôi mới làm tổ như thẻ. Thói/quen làm tổ và đẻ trứng Hàng năm vào mùa nước cạn, giữa sông làng nổi lên một đãi cát. Sau một thời gian, những đám rong sống tốt bời bời héo dần làm thành một lớp đệm trên cát. Vào lúc đó, đc con chim chìa vôi mảnh khánh và ít lời từ hai bờ sông bay ra bãi cát. Chúng tìm những đảm rong khô và giày đế đẻ trứng. Khi những con chữ chìa vôi đã đủ lông cánh cũng là lúc có những, đám mây lạ từ dãy núi đá vôi Hòa Bình bay vẽ báo hiệu mùa mưa. Những tiếng sắm. sau mỗi đêm lại chuyển dân từ một chân trời xa về bên kia sông.. Và bất chợt một đêm não gân sáng, sấm nổ vang trên nóc nhà vả mưa ném xuống. Con sông Đáy cựa mình lớn lên. Chỉ sau đăm đèn, dải cát nổi giữa sông chìm vào trong nước đỏ. Khi vòng vây của nước ập vào phần cuối cùng của bãi cát thì những con chim chìa vôi non lần đầu tiên trong đời đập cảnh bay lên. Những con chim bẻ bóng bứt khỏi dòng nước không, lỗ bay vào bờ. Và đến mùa khô sang năm chúng lại ra dải cát nổi bắt đầu mùa sinh nở của chúng. [… ]
Mùa mưa năm nay như về sớm hơn. Mấy ngày mưa liên miên và nước sông đang lên rất nhanh
– Anh ơi! – Thằng Mon lại thì thảo gọi
– Gì
– Anh đã nhìn thấy chim chìa vôi nó bay tử bãi cát vào bờ bao giờ chưa?
– Chưa
– Tổ chim sẽ bị chìm mất
Thằng Mên nằm im lặng không trả lời em nó. Lâu sau nó hỏi
– Thế làm thế nào bây giờ?
– Hay mình mang chúng nó vào bờ
– Bây giờ nước to lắm, làm sao mà lội ra đây được
– Em không biết
Hai đứa bé lại nằm im lặng. Mưa vẫn đổ xuống mái nhà và gió vẫn thổi vào phên cửa liệp cành cạch.
– Chiều qua bố kéo chữ được một con cá mãng,
– Thế mà cũng khoe, ai mà chẳng biết
Cả một con cá bồng rất to và đẹp. Em lấy trộm con cá bống
– Thế để đâu rồi? – Thắng Mên quay sang phía em nó hỏi
– Em thả vào chỗ công sông rồi. Anh bảo đầy có phải là con bống ở hốc cằm sảo đỏ dưới bên không?
– Mày có nhìn thấy cái chấm đen to ở vây nó không?”
– Em không nhìn. Chiểu vẻ đỗ giỏ cá ra chậu, bố kêu mắt con bống. Bồ bảo cỏ khi con cá măng ăn con bồng rồi. Bố bảo mẹ mô con mang ra xem có con bồng trong bụng nó không
– Hi hi. – Thằng Mến bật cười khoái chí.
– Cái hộc cắm sảo đồ ngập bủm? rồi anh nhỉ?
– Ngập tử chiều hôm kia rồi. Ngập đến mái nhà con bông cũng chẳng sợ.
– Anh ơi
– Gi?
– Tổ chim ngập mật anh ạ. Minh phải mang chúng nó vào bờ, anh ạ.
– Đi bây giờ hả? – Thằng Mên hỏi sau một phút im lặng
– Vâng, cứ lấy đò của ông Hảo mà đi. [… ]
Trôi đến đoạn sông cách bến đò làng chúng chừng gần hai cây số con đò mới tạt được vào bờ.
– Vào bỏ rơi anh ơi. – Thằng Mon kêu lên sung sướng.
– Chứ còn sao. – Lúc này giọng thăng Mên tỏ vẻ rất người lớn. – Nào xuống đỏ được rồi đây.
Hai anh em thằng Mên lập cập tụt khỏi đó
– Mình để đò lại đây hả anh?
– Phải kéo vẻ bên chứ, không thì chết. Bây giờ tao kéo còn mày
Thắng Mên quấn cải dây buộc đồ vào người nó và gò lưng kéo. Phía sau, thằng Mon lội bì bõm đây.
– Cái đải cát chưa chim đâu anh nhỉ?
– Chắc là chưa
Khi hai đứa bé đưa được con đò trở về chỗ cũ thì trời đã tang tảng sáng. Chủng vội vã tìm cách buộc đò lại. Rồi ngay sau đó, cả hai đứa bé không nói gì và cùng chạy ngược lên đoạn bờ sông đối diện với đãi cát
– Anh cỏ nhìn thấy gì không?
– Tao chưa nhìn thấy, còn tôi lắm.
– Thể anh bảo đã ngập hết chưa?
Đề tao nhìn xem. – Thằng Mên nói và ngồi thụp xuống. Nỏ căng mắt nhìn sát mặt sông.
– Ướt cảnh, chim nó có bay được không?
– Mây lội ra đây mà hỏi
– Anh ơi, cỏ khi bố đậy rồi đấy
Sau câu nói của thằng Mon, cả hai đứa trẻ bắt đầu thấy sợ. Từ phía ngôi nhà của chúng ở chân đê vọng lại tiếng người lớn gắt gỏng điều gì mắt nhìn ra giữa dòng sông. Trời đã sáng.
– Anh ơi, kia kia, bãi cát. – Thằng Mon chợt kêu lên
– Ừ, đúng rồi. Vẫn chưa ngập hết. Còn bằng cái mũ thôi
– Anh bảo bây chim còn ở đó không?
– Không biết. Nhưng bố bảo khi nước vừa ngập hết thì chim mới bay lên
– Sao chúng lại không bay trước?
– Làm sao mà tao biết được
Khi ánh bình minh đã đủ sáng để soi rõ những hạt mưa trên mặt sông, thì cũng là lúc dòng nước không lồ nuốt chửng phần còn lại cuối cùng của dải cát. Vả trong mắt hai đứa trẻ, một cảnh tượng như huyền thoại hiện ra. Từ mặt nước sông, những cánh chim bé bỏng và ướt át đột ngột bứt khỏi dòng nước không lồ bay lên. Hai đứa bé không kêu lên được một tiếng nào. Người chúng như đang ngủn ngụt toả hơi nóng.
Suốt từ chiều hôm qua, nước bắt đầu dâng lên nhanh hơn. Nước dâng lên đến đâu, con chim bổi và chim mẹ lại dẫn bẫy chim non tránh nước lên theo đến đỏ. Cứ như thể chúng tiền dân đến phần cao nhất của đải cát. Và cứ thể bảy chim non nhảy lò cỏ trên những đôi chân mảnh đẻ chưa thật cứng cáp và đập cảnh suốt đêm. Chim bồ và chim mẹ vừa đập cánh theo đàn con vừa dẫn chúng đi. Hình như chúng biết chính xác khi nào thì đàn con chúng mới đủ sức để nâng mình lên khỏi mặt đất một cách đảm bảo. Nếu bảy chim con cất cảnh sớm hơn, chúng sẽ bị rơi xuống dòng, nước trên đường từ bãi cát vào bờ. Vả nếu chúng cất cánh chậm một giây thôi, chúng, sẽ bị dòng nước cuốn chìm.
Và bây giờ bẫy chim đã bay lên. Mặt trời như lên nhanh hơn mọi ngày vả mưa đã đột ngột tạnh hẳn. Bỗng một con chim như đuối sức. Đôi cánh của nó chợt như dừng lại, nó rơi xuống như một chiếc lá. Con chim mẹ xoè rộng đôi cảnh lượn quanh đứa con và kêu lên Nhưng khi đôi chân mảnh đẻ và run rẩy của con chim non chạm vào mặt sông thì đôi cánh của nó đập một nhịp quyết định. Tắm thần bé bỏng của con chim vụt bứt ra khỏi dòng nước và bay lên cao hơn lần cất cánh đầu tiên ở bãi cát.
Quanh hai đứa bé tất cả vụt im lặng, chỉ có tiếng đập cảnh quyết liệt của bầy chim non. Hình như chúng nghe thấy trong ngực mình nhịp đập của những trái tim hối hả nhưng đều đặn. Cuối cùng bảy chim non đã thực hiện xong chuyến bay quan trọng, đầu tiên và kỳ vĩ nhất trong đời chúng. Những đôi cánh mỏng manh run rẩy và đầy tự tin của bầy chim đã hạ xuống bên một lùm đứa đại bờ sông.
Hai anh em thằng Mên vẫn đứng không nhúc nhích.
Trên gương mặt tái nhợt vì nước mưa của chúng hừng lên ánh ngày. Thằng Mên lặng lẽ quay lại nhìn em nó. Và cả hai đứa bé nhận ra chủng đã khóc từ lúc nào.
– Tại sao mày lại khóc? – Thằng Mên hỏi.
– Em không biết, thế anh?
Hai anh em thằng Mến nhìn nhau và cùng bật cười ngượng nghịu. Rồi bỗng cả hai đứa cùng quay người và rướn mình chạy về phía ngôi nhà của chúng. Được một đoạn, thằng Mon đứng lại thở và gọi
– Anh Mên. anh Mên. Đợi em với. Không em ứ chơi với anh nữa.
Đừng vội bỏ lỡ phân tích ✨ Gặp Lá Cơm Nếp [Thanh Thảo] ✨ Giá Trị Nội Dung Và Nghệ Thuật
Tóm Tắt Tác Phẩm Bầy Chim Chìa Vôi
Ngay sau đây là bản tóm tắt tác phẩm Bầy chim chìa vôi.
Văn bản Bầy chim chìa vôi nói về cuộc phiêu lưu của hai anh em Mên và Mon, với tấm lòng nhân hậu, hai cậu bé quyết tâm đi cứu tổ chim chìa vôi vì mưa bão có thể bị nước sông nhấn chìm. Đến khi rạng sáng, khi nhìn thấy bầy chim non cất cánh bay lên từ bãi cát giữa sông, hai anh em Mên và Mon cảm thấy xúc động, vui vẻ khó tả.
Về Nhà Văn Nguyễn Quang Thiều
Khám phá một vài nét chính về nhà văn Nguyễn Quang Thiều.
- Nguyễn Quang Thiều sinh năm 1957
- Quê quán: Hà Nội
- Phong cách nghệ thuật: ông sáng tác về nhiều đề tài với những cách biểu hiện khác nhau và nhiều cung bậc cảm xúc vượt khỏi phạm vi cảm hứng hiện thực hay siêu thực. Ông không mô phỏng, sao chép đời sống để viết thành những vần thơ đầy ẩn ý.
- Tác phẩm chính: Bí mật hồ cá thần (1998), con quỷ gỗ (2000), ngọn núi bà mù (2001)
Xem ngay phân tích tác phẩm 💚 Ngàn Sao Làm Việc [Võ Quảng] 💚 Nội Dung, Nghệ Thuật, Phân Tích
Xuất Xứ Và Hoàn Cảnh Sáng Tác Bầy Chim Chìa Vôi
Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác Bầy chim chìa vôi như sau:
- Tác phẩm này ông viết tặng cho thiếu nhi. Tác phẩm được trích trong tập truyện “Mùa hoa cải bên sông” đặt trong bối cảnh làng quê với những cái kết có hậu, hay gợi mở: hạnh phúc sẽ đến với những ai phấn đấu vượt qua nỗi đau và sự mất mát
- Tập truyện do Phương Nam Book và NXB hội nhà văn phát hành quý IV năm 2012
Chia sẻ cho bạn đọc tác phẩm 🔻 Ông Giuốc – Đanh Mặc Lễ Phục 🔻 Nội Dung Tác Phẩm, Giá Trị, Phân Tích
Ý Nghĩa Nhan Đề Tác Phẩm Bầy Chim Chìa Vôi
Có thể bạn sẽ cần đến ý nghĩa nhan đề tác phẩm Bầy chim chìa vôi.
Với nhan đề này phần nào nói lên tình yêu thương đối với “Bầy chim chìa vôi”. Hai anh em Mon và Mên lo lắng khi thấy nước ngập lên bãi cát giữa sông, sợ bầy chim chìa vôi non sẽ chết. Và hành trình giải cứu bầy chim non của 2 anh em. Cuối cùng, hai anh em vui sướng khi nhìn bầy chim non cất cánh.
Bố Cục Văn Bản Bầy Chim Chìa Vôi
Bố cục văn bản Bầy chim chìa vôi được chia làm 3 phần chính:
- Phần 1: Từ đầu đến “mùa sinh nở của chúng”: Cuộc đối thoại giữa Mon và Mên về tổ chim chìa vôi.
- Phần 2: Tiếp theo đến “ông Hảo mà đi”: Quyết định đi cứu bầy chim chìa vôi của Mon và Mên
- Phần 3: Còn lại: Cảm xúc của hai anh em khi chứng kiến cảnh bầy chim chìa vôi đập cánh bay lên.
Xem thêm bài viết đầy đủ 🌻Đi Bộ Ngao Du🌻 Nội Dung, Nghệ Thuật
Đọc Hiểu Tác Phẩm Bầy Chim Chìa Vôi
Đừng vội bỏ qua nội dung đọc hiểu tác phẩm Bầy chim chìa vôi.
1. Bối cảnh
-Thời gian : vào mùa mưa
Ngoài trời đang mưa lớn, nước sắp ngập hai anh em Mon và Mên sợ chết bầy chim non
-Không gian : ở bãi đất trông giữa sông
+Những chú chim mảnh khảnh, ít lời từ hai bờ sông bay ra bãi cát. Chúng tìm những đám rong khô và dày để đẻ trứng
+Mấy ngày mưa liên miên nước lên rất nhanh
+Anh đã thấy bầy chim chìa vôi nó bay từ bãi cát vào bờ bao giờ chưa?
→→ Nổi bật lên hình ảnh bầy chim chìa vôi đang nguy hiểm, nước sắp ngập lên bãi cát giữa sông. Nếu bầy chim non không bay được vào bờ chúng sẽ chết.
2. Hình ảnh nhân vật Mon và Mên
– Hai anh em là người có tấm lòng nhân hậu,hai đứa bé lo lắng không ngủ khi ngoài trời mưa to, nước sông lớn.
– Tính cách nhân vật Mên có lo lắng, nhưng xen lẫn với sự ngập ngừng, và thấu đáo, trưởng thành hơn em “ đi bây giờ à?” thằng Mon hỏi sau một phút im lặng, “ chứ còn sao lúc này giọng thằng Mên tỏ vẻ rất người lớn”
– Nhân vật Mon thể hiện rõ sự lo lắng khi liên tục hỏi anh về tình hình chim chìa vôi. Mon đã nói với Mên về việc lấy trộm và thả con cá bống của bố ra chỗ cống sông và rủ Mên ra sông mang tổ chim vào bờ vì lo lắng chúng bị ngập
→→ Mon là người sống tình cảm, biết yêu thương và luôn chú ý quan sát đến mọi vật xung quanh, đặc biệt là tình yêu động vật, thiên nhiên sâu sắc.
3. Đặc sắc về nghệ thuật
– Ngôi kể thứ 3
– Nghệ thuật xây dựng tình huống, tâm lý nhân vật lôi cuốn người đọc
– Thành công trong nghệ thuật miêu tả dòng chảy cảm xúc của nhân vật
– Miêu tả chi tiết về cảnh khung cảnh bãi sông vào buổi bình minh giàu trí tưởng tượng
– Khắc họa rõ nét hình ảnh bầy chim chìa vôi tung cánh
Giá Trị Tác Phẩm Bầy Chim Chìa Vôi
Tiếp theo là những giá trị tác phẩm Bầy chim chìa vôi.
Giá trị nội dung
- “Bầy chim chìa vôi” là tác phẩm truyện ngắn kể về hai cậu bé Mon và Mên cùng những suy nghĩ, hành động bảo vệ tổ chim chìa vôi trong đêm bão
- Qua đó tác giả muốn giáo dục những cô bé, cậu bé – những công dân tương lai của chúng ta mang một tấm lòng nhân ái để bảo vệ từng thứ nhỏ bé nhất trên thế giới này.
Giá trị nghệ thuật
- Cách kể chuyện theo ngôi thứ ba thú vị, hấp dẫn.
- Nghệ thuật miêu tả nhân vật qua lời đối thoại đặc sắc.
- Ngôn ngữ gần gũi giúp cho những lời đối thoại của các nhân vật được thể hiện một cách chân thực, sinh động.
- Khắc họa rõ nét hình ảnh bầy chim chìa vôi
Khám phá thêm bài 💌 Hai Cây Phong 💌 Nội Dung, Nghệ Thuật, Phân Tích
Soạn Bài Bầy Chim Chìa Vôi Lớp 7
Thohay.vn chia sẻ cho bạn đọc gợi ý soạn bài Bầy chim chìa vôi.
👉Câu 1 (trang 16 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
| Truyện “Bầy chim chìa vôi” | |
| Đề tài | Ngôi kể |
| Tình yêu thiên nhiên, yêu loài vật | Ngôi thứ 3 |
Câu 2 (trang 16 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
– Lời người kể là câu:
+ Khoảng hai giờ sáng Mon tỉnh giấc. Nó xoay mình sang phía anh nó, thì thào gọi:
+ Thằng Mên hỏi lại, giọng nó ráo hoảnh như đã thức
– Lời nhân vật:
+ Anh Mên ơi, anh Mên!
+ Gì đấy? Mày không ngủ à?
👉Câu 3 (trang 17 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
– Hai anh em Mên, Mon sợ bầy chim chìa vôi non chết đuối.
– Chi tiết: Mon ngập ngừng – Thế cái bãi cát giữ sông đã ngập chưa? – Ừ nhỉ. – Giọng thằng Mên chợt thảng thốt. – Có lẽ sắp ngập mất bãi cát rồi. Em sợ những con chim chìa vôi non bị chết đuối mất. – Tao cũng sợ.
👉Câu 4 (trang 17 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
– Trong cuộc trò chuyện ở phần (2), Mon nói với anh về: tổ chim, về việc thả con cá bống bố bắt được, rủ anh mang tổ chim vào bờ.
=> Nhân vật Mon là cậu bé giàu lòng yêu thương động vật: thả cá bống, lo lắng cho đàn chim chìa vôi non trong mùa mưa.
👉Câu 5 (trang 17 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
– Một số chi tiết miêu tả nhân vật Mên ở phần (3):
+ Giọng tỏ vẻ rất người lớn: chứ gì nữa; kéo đò về bến chứ, không thì chết…
+ Cử chỉ, hành động: tao kéo, mày đẩy; quấn dây buộc đò vào người, gò lưng kéo.
=> Mên là người anh quyết đoán, hiểu biết và quan tâm đến em.
👉Câu 6 (trang 17 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
– Khi đọc đoạn văn miêu tả khung cảnh bãi sông trong buổi bình minh, em có ấn tượng nhất với chi tiết: cảm xúc của hai nhân vật khi bầy chim non thực hiện xong chuyến bay đầu tiên, quan trọng trong cuộc đời của chúng. Vì qua chi tiết này chúng ta thấy được tâm hồn trẻ thơ nhạy cảm, trong sáng, giàu tình yêu thương của 2 đứa trẻ dành cho những chú chú chim chìa vôi bé nhỏ.
👉Câu 7 (trang 17 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
– Trong đoạn kết của truyện, Mên và Mon khóc vì xúc động, vì 2 anh em đã thấy bầy chim non hoàn thành chuyến bay đầu tiên trong cuộc đời chúng an toàn. Tất cả đàn chim đã an toàn, không con nào bị đuối nước.
Chia sẻ cho bạn đọc ⚡ Chiếc Lá Cuối Cùng ⚡ Nội Dung Tác Phẩm, Giá Trị, Phân Tích
Giáo Án Bầy Chim Chìa Vôi Lớp 7
Cập nhật cho bạn đọc nội dung giáo án Bầy chim chìa vôi.
TIẾT…: VĂN BẢN 1. BẦY CHIM CHÌA VÔI
(Nguyễn Quang Thiều)
I. MỤC TIÊU
- Mức độ/ yêu cầu cần đạt:
– HS xác định được đề tài và người kể chuyện ngôi thứ ba; phân biệt được lời người kể chuyện và lời nhân vật, nhận biết được các chi tiết miêu tả hai nhân vật Mên, Mon (cử chỉ, hành động ngôn ngữ đối thoại, cảm xúc, suy nghĩ).
– HS biết tìm và phân tích các chi tiết tiêu biểu để khái quát tính cách nhân vật và cảm nhận về chủ đề của truyện.
– HS biết kết nối VB với trải nghiệm cá nhân; từ đó bồi đắp cho mình cảm xúc thẩm mĩ, tình yêu thiên nhiên, lòng trân trọng sự sống.
- Năng lực
Năng lực chung
– Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác…
Năng lực riêng biệt
– Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản Bầy chim chìa vôi;
– Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân về văn bản Bầy chim chìa vôi;
– Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận về thành tựu nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa văn bản;
– Năng lực phân tích, so sánh đặc điểm nghệ thuật của truyện với các văn bản khác có cùng chủ đề.
- Phẩm chất:
– Cảm nhận và yêu vẻ đẹp của thiên nhiên.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
- Chuẩn bị của giáo viên:
– Giáo án;
– Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
– Tranh ảnh về nhà văn Nguyễn Quang Thiều;
– Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp;
– Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà;
- Chuẩn bị của học sinh: SGK, SBT Ngữ văn 7, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
- KHỞI ĐỘNG
- Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng HS thực hiện nhiệm vụ học tập học tập của mình từ đó khắc sâu kiến thức nội dung bài học Bầy chim chìa vôi.
- Nội dung: GV đặt những câu hỏi gợi mở vấn đề cho HS chia sẻ về một trải nghiệm vui, hạnh phúc của bản thân.
- Sản phẩm: Chia sẻ của HS về một trải nghiệm vui, hạnh phúc của bản thân.
- Tổ chức thực hiện:
👉Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
– GV mời một số HS chia sẻ về một trải nghiệm vui, hạnh phúc của bản thân: Hãy chia sẻ một trải nghiệm đẹp của tuổi thơ em. Ghi lại một số từ ngữ diễn tả cảm xúc của em khi nghĩ về trải nghiệm đó.
👉Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
– HS nghe GV nêu yêu cầu, suy nghĩ về trải nghiệm vui, hạnh phúc của bản thân để trình bày trước lớp.
👉Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
– GV mời 2 – 3 HS chia sẻ trước lớp về kỉ niệm vui, hạnh phúc của bản thân.
👉Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
– GV nhận xét, khen ngợi các HS đã chia sẻ về kỉ niệm vui, hạnh phúc trước lớp.
– Từ chia sẻ của HS, GV dẫn dắt vào bài học mới: Ai cũng có bầu trời tuổi thơ cho riêng mình. Ở bầu trời đó, ta thấy được cách nhìn, cách cảm nhận thế giới khi ta còn là một đứa trẻ. Mon và Mên trong câu chuyện Bầy chim chìa vôi cũng có được bầu trời tuổi thơ cho riêng mình. Hai cậu đã nhìn thế giới bằng con mắt của tình yêu thương, sự quan tâm. Cụ thể Mon và Mên đã nhìn nhận và cảm nhận thế giới như thế nào, chúng ta cùng đi vào bài học hôm nay.
IV. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu giới thiệu bài học và tri thức ngữ văn
- Mục tiêu: Nắm được nội dung chủ đề Bầu trời tuổi thơ và thể loại các tác phẩm có trong chủ đề. Nắm được các khái niệm về đề tài, chi tiết, tính cách nhân vật.
- Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi liên quan đến bài Bầu trời tuổi thơ.
- Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức chung về nội dung bài Bầu trời tuổi thơ.
- Tổ chức thực hiện:
| HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS | DỰ KIẾN SẢN PHẨM |
| Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập – GV yêu cầu HS: + Đọc phần Giới thiệu bài học, khái quát chủ đề Bầu trời tuổi thơ. + Nêu tên và thể loại các VB đọc chính và VB đọc kết nối chủ đề. Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập – HS nghe câu hỏi, đọc phần Giới thiệu bài học và tìm tên các VB trong bài 1. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận – GV mời 2 – 3 HS trình bày kết quả trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe và nhận xét, góp ý, bổ sung. Bước 4: Đánh giá kết quả HS thực hiện nhiệm vụ học tập – GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức è Ghi lên bảng. | I. Tri thức ngữ văn 1. Giới thiệu bài học – Chủ đề Bầu trời tuổi thơ bao gồm các văn bản với điểm nhìn của các nhân vật trẻ con. Các nhân vật này đã có cách cảm nhận và ứng xử với thế giới rất riêng biệt. – Tên và thể loại của các VB đọc chính và VB đọc kết nối chủ đề. |
Hoạt động 2: Khám phá Tri thức ngữ văn
- Mục tiêu: Nắm được một số yếu tố hình thức của thơ bốn chữ, năm chữ và
- Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi liên quan đến bài Đồng dao mùa xuân.
- Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức chung về nội dung bài Đồng dao mùa xuân.d. Tổ chức thực hiện:
| HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS | DỰ KIẾN SẢN PHẨM |
| Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập – GV yêu cầu HS: + Đọc các thông tin về đề tài, chi tiết và tính cách nhân vật trong phần Tri thức ngữ văn. + Lấy ví dụ một văn bản, nêu các thông tin: đề tài và tính cách nhân vật. Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập – HS đọc các thông tin trong phần Tri thức ngữ văn, lấy ví dụ trong một văn bản cụ thể. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận – GV mời 3 HS trình bày kết quả trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe và nhận xét. Ví dụ: VB Bầy chim chìa vôi: + Đề tài: trẻ em. + Tính cách nhân vật: Mon và Men là những đứa trẻ trong sáng, có tình yêu với thiên nhiên muôn loài. Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ – GV Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, chốt kiến thức è Ghi lên bảng. – GV bổ sung kiến thức: 1. Đề tài thuộc phương diện nội dung của tác phẩm. Qua đề tài, người đọc nhận thấy tác giả quan tâm, am hiểu mảng hiện thực nào, trăn trở, nghiền ngẫm về điều gì. Thường mỗi nhà văn có một đề tài quen thuộc của mình, dù không hoàn toàn bị trói chặt vào đó. VD về đề tài của các nhà văn: + Tô Hoài: đề tài loài vật, đề tài miền núi.+ Đoàn Giỏi: đề tài đất phương Nam. + Nguyễn Tuân: đề tài vẻ đẹp một thời vang bóng. + Phạm Tiến Duật: đề tài Trường Sơn. + Nguyễn Quang Thiều: đề tài làng Chùa của tuổi thơ và cội nguồn thi ca. 2. Chi tiết tiêu biểu (chi tiết có tính nghệ thuật) giữ vai trò trung tâm, có tác dụng làm nổi bật đặc điểm của đối tượng được nói tới. Những chi tiết tiêu biểu được lặp lại thường có vai trò rất quan trọng. VD: Chi tiết “màu lúa mì” được lặp lại 3 lần trong đoạn trích Nếu cậu muốn có một người bạn… (trích Hoàng tử bé, Ăng-toan đơ Xanh-tơ Ê-xu-pê-ri) vừa thể hiện được cảm xúc, tâm trạng, tính cách của nhân vật cáo, vừa nhấn mạnh được ý nghĩa, vai trò của tình bạn. Qua cách cảm nhận về “màu lúa mì” khi chưa có bạn, khi có bạn và cả lúc phải chia tay bạn, ta thấy nhân vạt cáo thông minh, tinh tế, khát khao được kết bạn với hoàng tử bé và rất trân trọng tình bạn ấy. Sự biến đổi của “màu lúa mì” cũng là cách nhà văn ngợi ca tình bạn – tình cảm khiến cho thế giới quanh ta trở nên tươi sáng, rực rỡ; sưởi ấm tâm hồn con người kể cả khi phải xa cách bạn về không gian. | 2. Tri thức ngữ văn Đề tài và chi tiết – Đề tài là phạm vi đời sống được thể hiện trong tác phẩm văn học. – Phân loại: + Sự kiện được miêu tả (đề tài chiến tranh, đề tài trinh thám, đề tài phiêu lưu,…) + Không gian được tái hiện (đề tài miền núi, đề tài nông thôn, đề tài thành thị,…) + Loại nhân vật được đặt ở vị trí trung tâm của tác phẩm (đề tài trẻ em, đề tài người nông dân, đề tài người lính,…),… – Chi tiết là yếu tố nhỏ nhất tạo nên thế giới hình tượng (thiên nhiên, con người, sự kiện,…), đem lại sự sinh động, lôi cuốn cho tác phẩm văn học. – Tính cách nhân vật: là những đặc điểm riêng tương đối ổn định của nhân vật, được bộc lộ qua mọi hành động, cách ứng xử, cảm xúc, suy nghĩ,…. qua các mối quan hệ, qua lời kể và suy nghĩ của nhân vật khác. |
Sơ Đồ Tư Duy Bầy Chim Chìa Vôi
Đừng bỏ qua các sơ đồ tư duy Bầy chim chìa vôi sau đây.
Xem thêm về phân tích 🍀 Đánh Nhau Với Cối Xay Gió 🍀 Nội Dung Tác Phẩm, Giá Trị, Phân Tích
5 Mẫu Phân Tích Bầy Chim Chìa Vôi Hay Nhất
Cuối cùng là 5 mẫu phân tích Bầy chim chìa vôi hay nhất.
Phân Tích Bầy Chim Chìa Vôi Nổi Bật – Mẫu 1
Nhà văn Nguyễn Quang Thiều có nhiều tác phẩm đặc sắc viết cho thiếu nhi. “Bầy chim chìa vôi” là một trong những tác phẩm đó. Truyện gửi gắm nhiều bài học ý nghĩa, sâu sắc.
Nhân vật chính trong truyện là Mon và Mên. Tình huống truyện được tác giả xây dựng khá độc đáo. Khoảng hai giờ sáng, Mon tỉnh giấc rồi quay sang gọi anh trai là Mên. Liên tiếp những câu hỏi như: “Anh bảo mưa có to không?”, “Nhưng anh bảo ước sông có lên to không?” đã bộc lộ được vẻ lo lắng, bồn chồn của Mon. Những câu hỏi dồn dập khiến Mên gắt lên: “Bảo cái gì mà bảo lắm thế”.
Nhưng khi nghe Mon nói rằng: “Em sợ những con chim chìa vôi non bị chết đuối mất”, Mên cũng hiểu ra. Đáp lại câu nói của em trai, Mên cũng bộc lộ sự lo lắng: “Tao cũng sợ”. Thế rồi, cả hai đều không ngủ được, tiếp tục trò chuyện.
Mon kể cho Mên nghe chuyện mình lén thả con cá bống mà bố đã bắt được. Mên không trách mắng em mà chỉ bật cười khoái chí. Qua chi tiết này, có thể thấy được sự hồn nhiên, thơ ngây của hai nhân vật này.
Sau một hồi bàn bạc, Mon đề nghị ra bờ sông cứu bầy chim chìa vôi. Không ngại mưa gió, nguy hiểm, hai anh em lấy đò của ông Hảo để đi. Có thể thấy, Mon và Mên là những cậu bé dũng cảm, giàu tình yêu thương loài vật. Cả hai tiếp tục trò chuyện. Khi đến gần bờ sông Mon và Mên lập cập tụt xuống khỏi đò. Mên quấn cái dây buộc đò vào người rồi gò lưng kéo, Mon lội bì bõm phía sau.
Cho đến khi hai anh em đưa được con đò trở về chỗ cũ thì trời đã tang tảng sáng. Cả hai chạy ngược lên đoạn bờ sông đối diện với bãi cát. Mon lại hỏi Mên xem bờ sông đã ngập hết chưa, cánh chim có bay được không. Câu nói của Mon: “Anh ơi, có khi bố dậy rồi đấy” khiến cho cả hai lòng đầy lo sợ. Thì ra, chúng cũng vẫn là những đứa trẻ biết lo sợ bị bố mẹ mắng, vậy mà suy nghĩ và hành động lại thật đáng trân trọng.
Đặc biệt, tác giả đã khắc họa một khung cảnh tuyệt đẹp. Khi bình minh đã đủ để soi rọi những hạt mưa trên mặt sông, cũng là lúc dòng nước khổng lồ đã nuốt chửng phần còn lại của bãi cát. Những cánh chim chìa vôi bé bỏng đã ướt át bứt ra khỏi mặt nước, dương cao đôi cánh bay lên trời cao. Từ chiều qua, nước đã dâng lên nhanh hơn.
Nước dâng lên đến đâu, chim bố và chim mẹ lại dẫn bầy con tránh nước đến đó. Những chú chim nhảy đến phần cao nhất của dải cát, nhảy lò cò trên những đôi chân mảnh dẻ chưa thật sự cứng cáp. Bỗng một con chim đuối sức. Đôi cánh của nó dừng lại, rơi như một chiếc lá, thế nhưng nó vẫn kiên cường dùng sức lực của chính bản thân mình để bay lên hòa mình với bầy đàn.
Hình ảnh cuối truyện Mon và Mên đứng yên không nhúc nhích. Khuôn mặt tái nhợt vì nước mưa hừng lên ánh ngày. Cả hai nhận ra đã khóc từ lúc nào. Đó là giọt nước mặt của sự xúc động, tình yêu thương.
Như vậy, truyện ngắn Bầy chim chìa vôi, tác giả đã gửi gắm thông điệp sâu sắc. Chúng ta cần sống hòa hợp, gắn bó và yêu thương loài vật.
Phân Tích Bầy Chim Chìa Vôi Chọn Lọc – Mẫu 2
Nguyễn Quang Thiều là một nhà văn có nhiều sáng tác viết cho thiếu nhi. Một trong số đó là truyện ngắn “Bầy chim chìa vôi”. Nổi bật trong truyện là nhân vật Mon – một cậu bé tốt bụng.
“Bầy chim chìa vôi” xoay quanh câu chuyện của hai nhân vật là Mon và Mên. Khoảng hai giờ sáng, Mon tỉnh giấc, rồi quay sang gọi Mên. Cậu cảm thấy lo lắng cho bầy chim chìa vôi làm tổ ở ngoài bãi sông. Mưa lớn khiến tổ chim chìa vôi ở dải cát giữa sông dần bị nhấn chìm. Sau một lúc trò chuyện, cả hai quyết định sẽ ra đưa bầy chim vào bờ.
Từ chiều qua, nước đã dâng lên nhanh hơn. Nước dâng lên đến đâu, chim bố và chim mẹ lại dẫn bầy con tránh nước đến đó. Cứ thế, chúng tiến đến phần cao nhất của dải cát. Đến sáng, bầy chim đã bứt khỏi dòng nước, bay lên cao. Tấm thân của nó vụt ra khỏi mặt nước, bay cao hơn hẳn lần cất cánh đầu tiên. Chứng kiến cảnh đó, Mon và Mên đều cảm thấy hạnh phúc, sung sướng.
Dù chỉ là một đứa trẻ, nhưng Mon đã có suy nghĩ, lo lắng cho đàn chim chìa vôi làm tổ ở ngoài sông. Mon lo lắng những chú chim có thể bị nước sông cuốn trôi. Cậu liên tục đặt câu hỏi cho anh trai: “Anh bảo mưa to không?”, “Nước sông lên có to không?”, “Bãi cát giữa sông đã ngập chưa, bầy chim còn ở đấy không?”. Dù cậu đã tự nghĩ đến những chuyện vui khác, nhưng vẫn nghĩ đến bầy chim: “Những con chim chìa vôi non bị chết đuối mất”.
Điều đó khiến Mon đưa ra đề xuất với anh trai: “Hay mình mang chúng nó vào bờ?” và rồi cậu quả quyết: “Mình phải đem chúng nó vào bờ, anh ạ”. Thế rồi, Mon và Mên cùng nhau ra ngoài bờ sông để Khi nhìn thấy bầy chim đã an toàn, Mon đã khóc khi nhìn thấy bầy chim chìa vôi có thể cất cánh bay lên, đó là giọt nước mắt của hạnh phúc và niềm vui. Mon hiện lên là một cậu bé nhân hậu, giàu tình yêu thương động vật.
Với nhân vật Mon, tác giả đã giúp cho người đọc hiểu được bài học về lòng nhân hậu, cùng với tình yêu thiên nhiên.
Phân Tích Bầy Chim Chìa Vôi Ấn Tượng – Mẫu 3
Nguyễn Quang Thiều là một nhà văn nổi tiếng, với nhiều tác phẩm tiêu biểu. Trong đó có truyện ngắn Bầy chim chìa vôi. Trong truyện, nhân vật Mon được khắc họa là một cậu bé giàu tình yêu thương.
Truyện kể về cuộc trò chuyện của hai anh em Mon và Mên. Gần hai giờ sáng, Mon tỉnh dậy. Cơn mưa lớn khiến nước sông dâng nhanh. Cậu lo lắng cho bầy chim chìa vôi làm tổ ở ngoài bãi sông.
Sau một hồi trò chuyện, Mon đã đề nghị với Mên sẽ chèo đò ra sông vào giữa đêm để cứu giúp, mang bầy chim non vào bờ. Khi đến nơi, cả hai nhìn thấy những cánh chim bé bỏng và ướt át đột ngột bứt khỏi dòng nước bay lên, tạo nên một dòng cảm xúc khó tả, cảm động bất ngờ trong lòng hai bạn nhỏ.
Nhân vật Mon hiện lên là một cậu bé tốt bụng. Vì lo cho đàn chim chìa vôi, cậu không thể ngủ ngon giấc. Mon tỉnh dậy lúc hai giờ sáng, rồi đánh thức anh trai là Mên đang nằm bên cạnh dậy. Cậu liên tiếp hỏi Mên những câu hỏi như: “Anh bảo mưa to không?”, “Nước sông lên có to không?”, “Bãi cát giữa sông đã ngập chưa, bầy chim còn ở đấy không?”.
Liên tục những câu hỏi lặp lại cho thấy sự lo lắng của Mon. Cuối cùng, cậu nói với anh trai: “Em sợ những con chim chìa vôi non bị chết đuối mất”. Dường như vì quá lo lắng, Mon còn hỏi Mên rằng tại sao những chú chim chìa vôi lại làm tổ trên bãi cát giữa sông. Tại sao chúng không lựa một nơi an toàn, cao và khô ráo hơn, để chúng an toàn trong đêm mưa bão.
Mặc dù Mon đã nằm xuống, cố gắng để ngủ lại, nhưng cậu vẫn không thể ngủ được, bèn thủ thỉ với anh mình, ngập ngừng gọi “Anh ơi…” rồi đưa ra quyết định rằng “mình phải đem chúng vào bờ, anh ạ”.
Có thể thấy, đây là một quyết định rất quả quyết, thể hiện Mon là một cậu bé mạnh mẽ, quá quyết, không thể bỏ rơi tổ chim chìa vôi trong đêm nước sông đang lên, từ những lo lắng đã biến thành quyết định. Quyết định đi cứu những chú chim non không đến từ người anh trai là Mên mà lại đến từ chính Mon.
Như vậy, qua nhân vật Mon, tác giả đã gửi gắm thông điệp sâu sắc về tình yêu thương, trân trọng dành cho loài vật.
Phân Tích Bầy Chim Chìa Vôi Đặc Sắc – Mẫu 4
“Bầy chim chìa vôi” là một trong những truyện ngắn vô cùng ý nghĩa dành cho mọi lứa tuổi, đặc biệt là thanh thiếu niên. Nhà văn Nguyễn Quang Thiều khi đăng tải truyện ngắn đã nhắn nhủ: “Hy vọng những cậu bé, cô bé – những công dân tương lai của chúng ta mang một tấm lòng nhân ái để bảo vệ thế gian này đang bị chính người lớn chúng ta tàn phá.”
Đây cũng chính là điều mà hai nhân vật chính Mon và Mên trong câu chuyện đã làm được. Hai cậu bé cho người đọc một cảm giác gần gũi, nhẹ nhàng, vừa dũng cảm, đáng yêu.
“Bầy chim chìa vôi” là tác phẩm truyện ngắn kể về hai cậu bé Mon và Mên cùng những suy nghĩ, hành động bảo vệ tổ chim chìa vôi trong đêm bão, câu chuyện được kể theo ngôi thứ ba thú vị, hấp dẫn, cùng với nghệ thuật miêu tả nhân vật qua lời đối thoại đặc sắc đã làm nổi bật lên hình ảnh hai cậu bé Mon và Mên vừa dễ thương, vừa giàu lòng nhân ái.
Mở đầu câu chuyện là khoảng thời gian đêm khuya với sự trằn trọc của hai cậu bé. Mon tuy là em trai, nhưng cậu bé lại chính là người bắt đầu những câu hỏi thể hiện sự lo lắng về tổ chim chìa vôi. Cậu bé liên tục hỏi anh Mên: “Anh ơi… em bảo…”, sau đó là hàng loạt những câu hỏi thắc mắc về tổ chim chìa vôi: “Thế bãi cát giữa sông đã ngập chưa?”; “Thế anh bảo chúng có bơi được không?”; “Sao nó lại không làm tổ trên bờ hả anh?”; “Thế làm thế nào bây giờ?”…
Liên tục những câu hỏi lặp lại cho thấy suy nghĩ non nớt nhưng vô cùng lo lắng cho tổ chim chìa vôi ở bãi cát giữa sông. “Những con chim chìa vôi non bị chết đuối mất”. Thậm chí, có thể do quá lo lắng, em Mon còn đặt ra thắc mắc tại sao những chú chim chìa vôi lại làm tổ trên bãi cát giữa sông như vậy?
Tại sao chúng không lựa một nơi an toàn, cao và khô ráo hơn, để chúng an toàn trong đêm mưa bão, và cũng để cho hai anh em Mon và Mên bớt lo lắng, suy nghĩ về sự an toàn của bầy chim.
Sau một hồi xoay mình qua lại, thì thầm khó ngủ, cố gắng suy nghĩ sang chuyện khác thì Mon vẫn không thể ngủ được, bèn thủ thỉ với anh mình, ngập ngừng gọi “anh ơi…” rồi đưa ra quyết định rằng “mình phải đem chúng vào bờ, anh ạ”.
Đây là một quyết định quả quyết, thể hiện Mon là một cậu bé mạnh mẽ, quá quyết, không thể bỏ rơi tổ chim chìa vôi trong đêm nước sông đang lên, từ những lo lắng đã biến thành quyết định. Quyết định đi cứu những chú chim non không đến từ anh Mên mà lại đến từ chính Mon, đây là điều thể hiện sự dũng cảm, nhân hậu và lòng quyết tâm của Mon.
Trái ngược với sự quan tâm trực tiếp từ Mon, anh trai của cậu bé – Mên lại có một cách lo lắng kín đáo hơn, tuy có chút cọc cằn nhưng lại vô cùng ấm áp. Khi em trai trằn trọc giữa đêm không ngủ, thực chất anh Mên cũng chưa ngủ được, cũng vì thế nên cậu bé mới trả lời em trai một cách tỉnh táo và ráo hoảnh tới vậy.
Thay vì lo lắng trực tiếp và liên tục đặt ra câu hỏi, Mên lại đáp lại em trai một cách cục cằn: “Gì đấy? Mày không ngủ à?…”; “Bảo cái gì mà lắm thế?” hay “Tao không biết”. Dẫu vậy, anh Mên cũng bày tỏ nỗi lo lắng “Ừ nhỉ”, “Tao cũng sợ”. Để nỗi lo lắng qua đi, Mon và Mên đã nghĩ đến câu chuyện bắt cá cùng bố, cười “hi hi” khi nghe em Mon kể trò nghịch ngợm, nhưng dường như hai cậu bé vẫn không yên tâm chìm vào giấc ngủ.
Khi em Mon nhắc lại một lần nữa: “Tổ chim sẽ bị chìm mất”, Mên im lặng nhưng một lúc sau hỏi lại: Thế làm thế nào bây giờ?, cuối cùng im lặng một phút sau khi em trai đưa ra quyết định đi cứu tổ chim, đưa ra câu hỏi “Đi bây giờ à?”.
Đây không phải một câu hỏi thể hiện sự chần chừ của Mên mà chỉ là một lời nói giúp em trai Mon chắc chắn về quyết định của mình, chắc chắn hai anh em sẽ đi cùng nhau. Điều này cho thấy Mên là một người anh cọc cằn, hay tỏ ra gắt gỏng với em trai nhưng cũng có một tấm lòng ấm áp, nhân hậu, sự quan tâm của cậu bé thể hiện qua suy nghĩ và hành động chứ không qua lời nói.
Hai anh em sau thời gian rạng sáng vật lộn trên bờ sông với chiếc đò, cuối cùng đã đưa con đò về vị trí cũ, trời đã “tang tảng sáng”. Khung cảnh bình minh hiện lên với vẻ đẹp lạ kì cùng nhiều cảm xúc. Hai đứa trẻ chạy ngược lên đoạn bờ sông dối diện với dải cát, trong khi Mon tò mò về dải cát đã bị nhấn chìm hay chưa, thì anh Mên ngồi thụp xuống, căng mắt nhìn sát mặt sông.
Thật may, bãi cát chưa bị nước nhấn chìm hết. Bình minh đã đủ sáng để soi rõ những hạt mưa trên mặt sông, con nước bắt đầu dần lên và nuốt chửng dải cát. Trong những giây cuối cùng, bầy chim chìa vôi non cất cánh bay lên không trung tạo nên một “cảnh tượng như huyền thoại” trong mắt hai đứa trẻ.
Đây là thời điểm chín muồi, chim non đủ cứng cáp và ý thức được sự nguy hiểm của dòng nước sắp nuốt chửng chúng, cũng là thời điểm mà trong lòng hai anh em Mon và Mên trào lên cảm giác hạnh phúc, thành tựu và hạnh phúc khó tả. Hai anh em đứng không nhúc nhích, gương mặt tái nhợt vì nước mưa nhưng đã hửng lên ánh mặt trời ấm áp, hạnh phúc. Hai anh em quay lại nhìn nhau, đã khóc từ bao giờ.
Hai anh em Mon và Mên đều là những cậu bé dũng cảm, nhân hậu nhưng cũng vô cùng trong sáng, đáng yêu. Khung cảnh bầy chim chìa vôi bay lên từ bãi cát giữa sông đã tác động đến cảm xúc của hai đứa trẻ, đó là một cảnh đẹp, kì diệu và gỡ bỏ bao nhiêu lo lắng, bất an của hai anh em.
Qua hai nhân vật Mon và Mên, chúng ta càng thấy rõ hơn những phẩm chất tốt đẹp mà bất cứ thiếu niên nào cũng nên có: nhân hậu, dũng cảm, biết yêu thương loài vật, con người. Là một thiếu niên, hãy cùng nhau nuôi dưỡng và phát triển những phẩm chất tốt đẹp của mình, để có thể giống như mong muốn của tác giả: những công dân tương lai của chúng ta mang một tấm lòng nhân ái để bảo vệ từng thứ nhỏ bé nhất trên thế giới này.
Phân Tích Bầy Chim Chìa Vôi Tiêu Biểu – Mẫu 5
“Bầy chim chìa vôi” là một truyện ngắn vô cùng đáng yêu, trong sáng nói lên tình cảm thương yêu vạn vật của 2 đứa trẻ. Chúng, hai anh em Mon và Mên biết quan tâm, lo lắng cho số phận của những chú chim chìa vôi ở bãi cát giữa sông.
Hạnh phúc khi thấy bầy chim non an toàn bay vào bờ. Sau khi đọc tác phẩm này của nhà văn Nguyễn Quang Thiều, em cảm nhận được những nét đẹp trong tâm hồn hai bạn nhỏ mà bất cứ người trẻ nào cũng có thể nhìn thấy mình và học tập được nhiều điều trong đó.
Truyện ngắn bắt đầu từ cuộc hội thoại và suy nghĩ của hai anh em Mên và Mon về tổ chìa vôi có thể bị nước sông nhấn chìm. Với tấm lòng nhân hậu, hai anh em quyết định đi tới sông ngay trong đêm mưa. Tận mắt nhìn thấy những chú chim non bay lên từ bãi cát giữa sông vào lúc bình minh, trong lòng hai anh em trào lên sự vui vẻ, cảm động khó tả.
Câu chuyện được kể theo ngôi thứ ba thú vị, hấp dẫn, cùng nghệ thuật miêu tả nhân vật qua lời đối thoại đặc sắc, ngôn ngữ gần gũi giúp cho những lời đối thoại của các nhân vật được thể hiện một cách chân thực, sinh động… cũng nhờ đó mà việc cảm nhận và hình dung hai nhân vật Mon và Mên từ người đọc trở nên thú vị, chân thực và đặc biệt hơn.
Giữa đêm mưa, Mon và Mên đều khó ngủ, lí do bắt nguồn từ sự lo lắng nước sông dâng cao ngập bãi sông, hai anh lo lắng cho những chú chim chìa vôi non sẽ bị chết đuối. Dễ nhận thấy, em Mon là một cậu bé với tấm lòng nhân hậu liên tục nhắc về tổ chim và hỏi anh trai của mình – anh Mên về những câu hỏi cả hai không có lời đáp.
Có lẽ, những câu hỏi trên với chi tiết “anh bảo…” được lặp đi lặp lại 4 lần đi kèm với các dữ kiện: mưa to không, nước sông lên có to không, bãi cát giữa sông đã ngập chưa, những con chìa vôi… không nhằm mục đích nhận được câu trả lời, em Mon hỏi vì muốn giải tỏa nỗi lo lắng về bầy chim, anh Mên cũng không có câu trả lời mà chỉ cọc cằn đáp lại, để cuối cùng dẫn đến quyết định hai anh em sẽ đi “cứu” bầy chim, mang chúng vào bờ.
Lí do có sự lo lắng này đến từ thói quen làm tổ và đẻ trứng của bầy chim chìa vôi ở bãi sông quê. Vào mùa cạn, những đám rong héo dần làm thành một lớp đệm trên cát, những con chim chìa vôi bay ra bãi cát đẻ trứng, đây chính là bản năng sẵn có của bầy chim. Mon và Mên tuy đã cố gắng chìm vào giấc ngủ, nhưng những suy nghĩ miên man của Mon cùng với những câu hỏi ngập ngừng khiến hai đứa trẻ không ngừng suy nghĩ.
Tuy không trực tiếp lo lắng như Mon, nhưng anh Mên vẫn có cách quan tâm của riêng mình. Mỗi lần em hỏi, Mên đều trả lời ráo hoảnh như vẫn luôn thức, trả lời em đầy gắt gỏng nhưng bên trong cậu bé lại suy nghĩ, thầm lo lắng cho những chú chim chìa vôi non đến mức nằm im những không ngủ.
Vì vậy, nếu như Mon là một cậu bé mạnh mẽ, quá quyết, không thể bỏ rơi tổ chim chìa vôi trong đêm nước sông đang lên, từ những lo lắng đã biến thành quyết định đi cứu tổ chim trong đêm mưa, thì Mên là một người anh cọc cằn, hay tỏ ra gắt gỏng với em trai nhưng cũng có một tấm lòng ấm áp, nhân hậu, sự quan tâm của cậu bé thể hiện qua suy nghĩ và hành động chứ không qua lời nói.
Sau khi trải qua cả đêm vật lộn, bình minh đã đến, hai anh em cũng đã tới bãi sông. Khung cảnh bình minh hiện ra đẹp kì diệu, ánh bình minh rọi sáng những hạt mưa trên mặt sông thì một cảnh tượng như huyền thoại hiện ra, từ mặt nước những cánh chim bé bỏng và ướt át đột ngột bứt khỏi dòng nước khổng lồ bay lên.
Cuộc cất cánh của bầy chim chìa vôi non xảy ra một cách bất ngờ và ngoạn mục, khiến hai anh em im lặng, hai đứa đứng không nhúc nhích, xúc động đến phát khóc khi thấy bầy chim non bay lên và hạ cánh an toàn bên một lùm dứa dại bờ sông. Đây là một khung cảnh vô cùng cảm động trong mắt hai bạn nhỏ, bởi với những chú chim, bầy chim non thực hiện xong chuyến bay đầu tiên, quan trọng trong cuộc đời của chúng, còn với Mon và Mên, đây là khung cảnh vỡ òa sau bao lo lắng, bất an của hai anh em.
Qua đây chúng ta thấy được tâm hồn trẻ thơ trong sáng, nhạy cảm, giàu tình yêu thương của 2 đứa trẻ dành cho những chú chú chim chìa vôi bé nhỏ. Qua truyện ngắn “Bầy chim chìa vôi”, ta cảm nhận được những điều ý nghĩa từ những câu chuyện nhỏ, thấy được sự ngây thơ nhưng vô cùng nhân hậu, sự quyết tâm và dũng cảm của hai bạn nhỏ, đây cũng là một điều mà chúng ta, thậm chí là những người lớn vẫn còn phải học, phải yêu.