Thuật Hứng Bài 15: Nội Dung Bài Thơ + Đọc Hiểu + Phân Tích

Thuật Hứng Bài 15 ❤️️ Nội Dung Bài Thơ, Đọc Hiểu, Phân Tích ✅ Chia Sẽ Những Bài Văn Mẫu Phân Tích Bài Thơ Hay Nhất.

Nội Dung Bài Thơ Thuật Hứng 15

Bài thơ: Thuật hứng bài 15
Tác giả: Nguyễn Trãi

Ngại ở nhân gian lưới trần,
Thì nằm thôn dã miễn yên thân.
Trúc mai chẳng phụ lòng quân tử,
Viên hạc đà quen bạn dật dân.
Hái cúc ương lan hương bén áo,
Tìm mai đạp nguyệt tuyết xâm khăn.
Đàn cầm suối trong tai dội,
Còn một non xanh là cố nhân.

Thohay.vn Tặng Bạn ❤️️ Mạn Thuật Bài 13 ❤️️Nội Dung Bài Thơ, Đọc Hiểu, Phân Tích

Ý Nghĩa Thuật Hứng Bài 15

Bài thơ “Thuật Hứng Bài 15” tác giả miêu tả một núi xanh tươi trong cảnh vật miền quê, tượng trưng cho sự giản đơn và tươi đẹp của cuộc sống ở nơi thôn quê này.

Thuật Hứng Bài 15 Đọc Hiểu

Đọc hiểu bài thơ Thuật Hứng bài 15

☛ Câu 1. Tác giả của bài thơ là ai?

Trả lời: Tác giả của bài thơ trên là: Nguyễn Trãi.

☛ Câu 2. Nêu thể thơ của bài thơ trên?

Trả lời: Thể thơ của bài thơ: Đường luật biến thể.

☛ Câu 3. Phương thức biểu đạt chính của bài thơ?

Trả lời: Phương thức biểu đạt chính của bài thơ là: Phương thức biểu cảm

☛ Câu 4. Nội dung chính của bài thơ là gì?

Trả lời:

Nội dung chính của bài thơ nói về tình cảm của tác giả với cuộc sống đơn giản và thanh tịnh nơi miền quê. Tác giả cho rằng, sống trong cuộc sống ồn ào, bận rộn là điều khó chịu, vì thế ông thích ở trong miền quê thanh bình, yên ả. Tác giả cảm thấy hài lòng với sự giản dị của đời sống nơi thôn quê, nơi mà cảnh sắc thiên nhiên rất đẹp và trong lành. Ông trồng trúc và mai trong sân nhà và được sống hòa mình cùng với thiên nhiên. Cảm giác hạnh phúc của tác giả còn được thể hiện qua việc hái cúc, hái lan, tìm mai đạp nguyệt tuyết, cùng với việc nghe nhạc và ngắm cảnh, khiến tác giả cảm thấy rất yên bình.

5+ Mẫu Phân Tích Bài Thơ Thuật Hứng 15 Hay Nhất

Tổng hợp những bài văn mẫu phân tích bài thơ “Thuật Hứng 15” hay nhất mà Thohay.vn muốn gửi đến các bạn tham khảo trước khi làm văn.

☛ Phân Tích Bài Thơ Thuật Hứng 15 Hay Nhất

Nguyễn Trãi (1380-1442) là một ngôi sao sáng trên bầu trời văn học Việt Nam. Các tập thơ “Quốc âm thi tập” và “Ức trai thi tập” của ông được xem là hai kiệt tác của nền thơ ca. Trong đó “Quốc âm thi tập” là tập thơ viết bằng chữ Nôm ra đời sớm nhất và hiện nay vẫn giữ được 254 bài thơ. Tuy nhiên, không có tên riêng cho từng bài thơ trong “Quốc âm thi tập”.

Nguyễn Trãi đã nhóm thành nhiều chùm thơ, bao gồm “Ngôn chí”, “Mạn thuật”, “Trần tình”, “Thuật hứng”, “Tự thán”, “Tức sự”, “Bảo kính cảnh giới” và nhiều nhóm khác. Một trong số đó có bài thơ số 15 trong chùm thơ “Thuật hứng” gồm 25 bài là một trong những tác phẩm nổi bật của ông.

Bài thơ Thuật hứng 15 được Nguyễn Trãi sáng tác khi rút lui về ẩn cư tại lều tranh ở quê hương Côn Sơn, Chí Linh, tỉnh Hải Dương. Lúc này, Nguyễn Trãi đã trở thành một ẩn sĩ, một người thường, đứng xa danh lợi sau khi đã trải qua quãng thời gian chịu nhiều đớn đau về tinh thần. Bắt đầu từ những câu đề, tác giả đã nói tới lí do về ở ẩn của mình:

Ngại ở nhân gian lưới trần
Thì nằm thôn dã miễn yên thân

Là một nhà văn, nhà thơ, một anh hùng dân tộc đã trải qua bao năm ở quan trường, đánh đuổi hàng vạn quân thù mà giờ đây lại “ngại nhân gian ở lưới trần” thì sự chua chát, đắng cay đã đến độ sâu thẳm. Cuối cùng tác giả tìm con đường về ở ẩn cũng là điều dễ hiểu và cảm thông. “Thì nằm thôn dã miễn yên thân” – mô tả cách giải thoát của con người khỏi lưới trần đó, thông qua việc rời bỏ cuộc sống xô bồ và tìm kiếm sự yên bình, tĩnh lặng và cân bằng trong đời sống tinh thần. “Thôn dã” được đặt ra như một cách để tách biệt với những ồn ào, hối hả của chốn quan trường, “miễn yên thân” tức là không gặp phải những lo toan và phiền muộn của cuộc sống hiện tại.

Hai câu thơ này cho thấy sự nhận thức của Nguyễn Trãi về những khó khăn và rắc rối trong cuộc sống, cũng như cách giải thoát của con người thông qua việc tìm kiếm sự tĩnh lặng và cân bằng trong đời sống tinh thần.

Trúc mai chẳng phụ lòng quân tử
Viên hạc đà quen bạn dật dân

Cây trúc, cây mai vốn chẳng xa lạ gì nhưng lại không phụ lòng quân tử, ở đây chính là không phụ lòng tác giả. Bằng việc dùng hoa trúc mai để so sánh, Nguyễn Trãi muốn nhấn mạnh rằng đức tính của người quân tử cũng như hoa trúc mai, tuy không được nổi bật nhưng lại vô cùng quý giá và tuyệt vời. “Viên” (vượn) và hạc là những loài quá quen thuộc, là bạn tri kỉ với người quân tử ở chốn yên bình này. Vì vậy, Nguyễn Trãi đã quyết định lánh về đây nơi thôn dã yên bình để giải thoát tâm hồn khỏi những phiền não của thế sự.

Đến hai câu luận mới là những câu thơ thần diệu:

Hái cúc ương lan hương bén áo
Tìm mai đạp nguyệt tuyết xâm khăn

Tác giả hái hoa cúc, ương (trồng) hoa lan mà mùi hương còn “bén” cả áo thì cả trời đất nơi đây đã tràn ngập mùi hương thơm của hoa. Và con người ông cũng đang chìm đắm trong hương hoa của đất trời. Lại có lúc ta tìm mai để thưởng ngoạn, nhưng lại “đạp nguyệt” vướng vào ánh trăng mà đi. “tuyết xâm khăn” ý chỉ tuyết trắng bám vào mảnh khăn như những bông hoa trắng càng làm cho không gian ở ẩn của tác giả thêm mờ ảo. Quả thực hai câu thơ này vừa ảo, lại vừa thực rất sinh động gặp phổ biến trong thơ Nôm Nguyễn Trãi mà không phải ai cũng có.

Đến hai câu kết, có những âm thanh được vẽ ra:

Đàn cầm suối trong tai dội
Còn một non xanh là cố nhân

Tác giả đã sử dụng lời thơ để vẽ mắt cho bức hoạ, tạo nên một hình ảnh tuyệt đẹp với âm thanh trong vắt của tiếng suối róc rách. Tiếng nước chảy như những nốt nhạc đàn cầm vang vọng trong tai, mang lại sự êm ái cho tâm hồn người đọc. Đây không phải là lần đầu tiên Nguyễn Trãi sử dụng tiếng đàn cầm để tạo nên một bức tranh thơ, nhưng ở đây, tiếng đàn cầm không chỉ đơn thuần là âm thanh, mà còn là một tình cảm, một cảm xúc âm ỉ, mà chỉ có thể cảm nhận được khi tâm hồn đã yên bình. Với tác giả, trong khoảnh khắc đó, chỉ có một non xanh làm cố nhân mà thôi, mang đến cho người đọc một cảm giác thanh tịnh, an nhiên.

Bài thơ Thuật Hứng 15 là bài thơ Đường luật với đề tài không mới, những hình ảnh sử dụng khá ước lệ trong thơ cổ như mai, tuyết, trăng, vượn, hạc… sự mới mẻ nằm trong cách lựa chọn các từ ngữ đắt giá như bén, đạp, xâm… tạo nên những vần thơ vừa thực, vừa ảo. Đặc biệt những câu 6 chữ xen 7 chữ, nghệ thuật đối, đảo được sử dụng nhuần nhuyễn… thể hiện tài năng của nhà thơ Nguyễn Trãi.

Thuật hứng 15 đã thể hiện được một cốt cách cao đẹp, sẵn sàng rời xa vinh hoa, phú quý để tìm đến những thú vui điền viên. Không trực tiếp bày tỏ tâm sự, nỗi niềm trước thời cuộc nhưng chúng ta vẫn cảm nhận được một hồn thơ Nguyễn Trãi mang đầy tâm sự.

☛ Phân Tích Bài Thơ Thuật Hứng 15 Sâu Sắc

Nguyễn Trãi (1380-1442) là một tác giả văn học nổi tiếng thời Đại việt trong thế kỷ 15. Tập thơ “Quốc âm thi tập” và “Ức trai thi tập” là hai kiệt tác trong nền thơ ca Việt Nam, thể hiện tài năng của nhà thơ. Riêng “Quốc âm thi tập” – là một tập thơ viết bằng chữ Nôm ra đời sớm nhất, tập thơ thể hiện một nhân cách và một tâm hồn Nguyễn Trãi tài hoa, nặng lòng với quê hương, đất nước.

Quốc âm thi tập được sáng tác hoàn toàn bằng chữ Nôm. Tập thơ nhìn chung không có tên riêng cho từng bài thơ, nhà thơ nhóm vào thành từ bài như Mạn Thuật, Trần tình, Tự sán, Tức sự, Thuật hứng…. Thuật hứng gồm 25 bài, trong đó bài thơ thứ 15 là bài thơ đặc sắc:

Đàn cầm suối trong tai dội,
Còn một non xanh là cố nhân.

Thuật hứng tức là bày tỏ sự hứng thú riêng của mình, đây là tập thơ được Nguyễn Trãi sáng tác trong thời kỳ ở ẩn Côn Sơn. Sau thời gian làm quan dưới triều vua Lê Lợi, chán ghét chốn quan trường lạc lõng, Nguyễn Trãi quyết tâm rời bỏ để về quê. Cũng như những bài thơ khác trong chùm thơ Thuật Hứng, Thuật hứng số 15 khai thác những đề tài quen thuộc như mai, cúc, non, nguyệt, quân tử, cố nhân… tạo nên vẻ đẹp vừa cổ điển, vừa thanh cao. Bài thơ đã thể hiện một cách sâu sắc đẹp đẽ tình cảm của Ức Trai coi thường chốn danh lợi, thích sống một cuộc sống thanh bạch và lúc nào cũng giữ một tấm lòng trung hiếu, son sắt, thuỷ chung.

Hai câu đề: động từ “ngại” được đảo lên đầu câu, nhấn mạnh tình cảnh của người khi về ở ẩn. Ngại ở đây là ngại ngần, sợ hãi cái lưới trần, vô hình ở chốn trần gian này.

Ngại ở nhân gian lưới trần,
Thì nằm thôn dã miễn yên thân.

Một người anh hùng dân tộc với ngòi bút có thể đuổi hàng vạn quân thù, viết thư thảo hịch động viên tướng sĩ giỏi hơn mọi thời nào, đã từng thay vua viết bản tuyên ngôn độc lập (Bình Ngô Đại cáo) để khẳng định độc lập, chủ quyền của dân tộc mà giờ đây phải chấp nhận cáo quan về quê vì ngại, đành tìm cái thú vui nơi thôn dã với mong muốn được yên thân. Ý thơ có sự chua chát, cay đắng, thoáng chút bẽ bàng của con người trước thời cuộc. Nhưng với người đọc chúng ta hoàn toàn có thể cảm thông bởi khi con người đã quá chán ghét cảnh sống bon chen, lừa lọc thì tìm về nơi thôn dã để yên thân cũng là việc rất đỗi thường tình.

Hai câu thực là hình ảnh của quân tử với trúc, mai, vượn, hạc. Đây đều là những người bạn rất quen thuộc của người quân tử, cũng là thi liệu quen thuộc trong thơ Đường luật. Ở đây ý nói trúc mai chẳng bao giờ bỏ người quân tử là ta, cũng như ta chẳng bao giờ phụ tình cảm của trúc mai, cũng là cốt cách của người quân tử đáng trọng trong cuộc đời. Tương tự vượn và hạc vốn chẳng xa lạ gì, vẫn là người bạn thân quen của ta, tất cả đều là tri kỉ trong chốn này. Trốn tránh vòng danh lợi thị phi, ghê sợ trước lòng người nham hiểm trong xã hội, chỉ có trúc mai, vượn hạc là những người bạn tâm giao đáng tin cậy của người quân tử.

Trúc mai chẳng phụ lòng quân tử,
Viên hạc đà quen bạn dật dân.

Hai câu luận mới thực sự là dạng tuyệt bút: Hái cúc ương lan hương bén áo/ Tìm mai đạp nguyệt tuyết xâm khăn. Chúng ta thấy hình ảnh của một vị hiền triết đang hái cúc, trồng hoa lan, làm bạn với thiên nhiên. Động từ “bén” gợi hương của lan cúc bám vào áo, đậu vào áo, cả không gian thiên nhiên, cả người như thể chìm trong hương hoa thơm ngát, dịu ngọt của đất trời. Lại có khi tìm mai trong vườn, chân bước vướng vào ánh trăng, chân như dẫm lên trăng mà đi. Còn tuyết (sương giá) bám vào khăn giống như những bông hoa trắng tinh. Quả là những hình ảnh thơ vừa thực, vừa ảo, rất riêng trong thơ Nôm của Nguyễn Trãi.

Đàn cầm suối trong tai dội
Còn một non xanh là cố nhân

Những câu thơ trên chưa có âm thanh xuất hiện thì hai câu kết là tiếng đàn cầm gảy bên bờ suối dội vào tai. Hoặc cũng có thể hiểu là tiếng suối róc rách chảy giống như tiếng đàn cầm dội vào trong tai của cụ Ức Trai. Âm thanh ấy là âm thanh của cuộc sống nơi điền viên thôn dã, nhưng cũng có khi là âm thanh có sẵn trong tâm tưởng của nhà thơ. Bất cứ khi nào tĩnh tâm thì âm thanh ấy lại dội lại, khiến nhà thơ giật mình.

Trong Thuật Hứng – Bài 15 của Nguyễn Trãi, những hình ảnh quen thuộc như hương lan, hương cúc, cây trúc, hoa mai, vượn, hạc, suối và núi non vẫn được sử dụng nhưng được bổ sung thêm cấu trúc nội hàm và ngữ nghĩa biểu thị phong phú, đem lại cho tác phẩm một vẻ uyển chuyển đầy sức sống của ngôn từ và tư tưởng. Tất cả các chữ trong bài thơ đều có một hồn riêng, như thể chúng đang sống động, đang phát ra hương thơm, đang tỏa sáng cười và chuẩn bị tuyên bố một điều gì đó huyền bí, thú vị. Cảm giác của người đọc như đang bị cuốn vào một thế giới tuyệt vời, đầy màu sắc và âm thanh. Bài thơ này thực sự là một tác phẩm đáng để trân trọng và đọc lại nhiều lần.

Thuật Hứng 15 của Nguyễn Trãi cho thấy một cái nhìn thực tế, mơ mộng nhưng đầy nghiệt ngã về cuộc sống của tác giả. Trong thời đại thăng trầm, thối nát của triều chính, Nguyễn Trãi không còn cách nào khác ngoài việc trốn về sống ẩn dật. Ông đã quá chán nản với cuộc đời và tìm kiếm sự thanh thản trong những cảnh đẹp của thiên nhiên. Tuy nhiên, dù là ẩn cư trong tự tại, nỗi buồn, nuối tiếc vẫn luôn ở đây, đong đầy trong tâm trí bậc cao nhân. Tác phẩm này là một lời nhắc nhở về những khổ đau và đắng cay của cuộc đời, đồng thời là lời tôn vinh những giá trị tinh thần cao quý trong đó.

☛ Phân Tích Bài Thơ Thuật Hứng 15 Ngắn Gọn

Nguyễn Mộng Tuân, một người bạn của Nguyễn Trãi đã ca ngợi ông như sau: “Gió thanh hây hẩy gác vàng, người như một ông tiên ở trong tòa ngọc. Cái tài làm hay, làm đẹp cho nước, từ xưa chưa có bao giờ..”. Trong thế giới văn chương của thi sĩ Ức Trai, ông quả thật là một ông tiên.

Bằng tài năng diệu kỳ của mình, Nguyễn Trãi đã gửi gắm vào thơ ca những tình yêu thiên nhiên và tâm tình của mình mà cho đến nay vẫn lắng đọng trong lòng độc giả. Nổi bật trong đó là “Thuật hứng 15” nhẹ nhàng, gần gũi nhưng vẫn truyền tải được vẻ đẹp thiên nhiên và tâm hồn của Nguyễn Trãi:

“Ngại ở nhân gian lưới trần,
Thì nằm thôn dã miễn yên thân.
Trúc mai chẳng phụ lòng quân tử,
Viên hạc đà quen bạn dật dân.
Hái cúc ương lan hương bén áo,
Tìm mai đạp nguyệt tuyết xâm khăn.
Đàn cầm suối trong tai dội,
Còn một non xanh là cố nhân”.

Ông còn có tập “Quốc âm thi tập” viết bằng chữ Nôm đánh dấu sự phát triển của thơ ca tiếng Việt. Phần lớn thơ trong tập thơ này được Nguyễn Trãi viết khi đã lui về sống ẩn dật ở Côn Sơn. “Thuật hứng 15” nằm trong mục “Thuật hứng” ở phần “Vô đề” cũng được viết vào khoảng thời gian ấy.

Bằng ngôn ngữ, hình ảnh sinh động, giản dị, tính hàm súc cao và sử dụng phép đối, ta đã thấy được một tâm hồn thanh cao, thoát tục, giản dị và đầy yêu nước ở Nguyễn Trãi. Bên cạnh đó, ông còn người tiên phong mở đường cho một thể thơ thất ngôn xen lục ngôn.

Lê Trí Viễn đã nhận xét: “Nguyễn Trãi là bông hoa đầu mùa tuyệt đẹp của thơ Nôm Việt Nam”. Thật vậy, câu 1 và 7 trong “Thuật hứng 15” chỉ có 6 từ. Sự cách tân táo bạo này đã báo hiệu sự dung hòa giữa thơ Đường với văn chương dân tộc, khi mà cốt cách của riêng nhà thơ, hòa chung vào cốt cách của thời đại, dân tộc.

Vua Lê Thánh Tông từng ca ngợi Nguyễn Trãi: “Ức Trai tâm thượng quang Khuê tảo”. Đó có lẽ là lời đúc kết ngắn gọn nhất về vẻ đẹp tâm hồn của Nguyễn Trãi từ bài “Thuật hứng 15”. Ông thanh cao khi nhận thấy mình đã không phù hợp với triều quan nữa, gần gũi khi nói về thiên nhiên và rất sâu sắc khi bày tỏ tấm lòng trung hiếu của bản thân dù cho có từ quan.

☛ Phân Tích Bài Thơ Thuật Hứng 15 Ngắn Hay

Tác giả cảm thấy hài lòng với sự giản dị của đời sống nơi thôn quê, nơi mà cảnh sắc thiên nhiên rất đẹp và trong lành. Ông trồng trúc và mai trong sân nhà và được sống hòa mình cùng với thiên nhiên. Cảm giác hạnh phúc của tác giả còn được thể hiện qua việc hái cúc, hái lan, tìm mai đạp nguyệt tuyết.

Tác giả hài lòng với cuộc sống bình dị nơi thôn quê, nơi có phong cảnh thiên nhiên rất tươi đẹp và trong lành. Ông trồng trúc mai trong sân nhà và sống hòa hợp với thiên nhiên. Cảm giác sung sướng của tác giả còn được thể hiện qua việc hái hoa cúc, hoa lan, tìm mai cưỡi trăng, ngắm tuyết, cùng với việc nghe nhạc, ngắm cảnh khiến tác giả cảm thấy rất thanh thản.

“Đàn cầm suối trong tai dội,
Còn một non xanh là cố nhân”.

Cuối cùng, tác giả miêu tả một ngọn núi xanh trong phong cảnh làng quê, tượng trưng cho sự bình dị và vẻ đẹp của cuộc sống ở vùng quê này.

☛ Phân Tích Bài Thơ Thuật Hứng 15 Đặc Sắc

Bài thơ “Thuật hứng 15” của nhà thơ Nguyễn Trãi là một bài thơ tả cảnh thiên nhiên và thể hiện tâm trạng của người viết về cuộc sống hiện tại. Đầu tiên, bài thơ mô tả tâm trạng của người viết khi ông cảm thấy ngại ở nhân gian lưới trần. Ông muốn tránh xa cuộc sống ồn ào, phức tạp và tìm kiếm sự yên bình trong thôn dã.

“Ngại ở nhân gian lưới trần,
Thì nằm thôn dã miễn yên thân.”

Tiếp theo, bài thơ miêu tả cảnh thiên nhiên xung quanh người viết. Trúc mai và viên hạc là những loài cây và chim được miêu tả trong bài thơ. Trúc mai không phụ lòng quân tử, cho thấy sự tôn trọng và yêu quý của người viết đối với những người có phẩm chất tốt. Viên hạc đà quen bạn dật dân, cho thấy sự gần gũi và thân thiện của người viết với thiên nhiên và động vật.

“Trúc mai chẳng phụ lòng quân tử,
Viên hạc đà quen bạn dật dân.
Hái cúc ương lan hương bén áo,
Tìm mai đạp nguyệt tuyết xâm khăn.”

Sau đó, bài thơ miêu tả những hoạt động của người viết trong thiên nhiên. Hái cúc ương lan hương bén áo và tìm mai đạp nguyệt tuyết xâm khăn là những hoạt động đơn giản nhưng đầy tinh thần của người viết. Điều này cho thấy người viết đang tìm kiếm sự hài lòng và niềm vui trong những hoạt động đơn giản và tự nhiên.

Cuối cùng, bài thơ kết thúc bằng việc miêu tả âm thanh của đàn cầm và non xanh. Đàn cầm suối trong tai dội cho thấy sự yêu thích của người viết với âm nhạc và sự yên bình của thiên nhiên. Còn một non xanh là cố nhân, cho thấy sự tôn trọng và tưởng nhớ của người viết đối với những người đã từng sống trên đất nước này.

Tóm lại, bài thơ “Thuật hứng 15” của Nguyễn Trãi là một bài thơ tả cảnh thiên nhiên và thể hiện tâm trạng của người viết về cuộc sống hiện tại. Bài thơ cho thấy sự tôn trọng và yêu quý của người viết đối với thiên nhiên và những người có phẩm chất tốt, cũng như sự tìm kiếm sự yên bình và niềm vui trong những hoạt động đơn giản và tự nhiên.

Thohay.vn Chia Sẽ ❤️️ Mạn Thuật Bài 5 ❤️️ Nội Dung Bài Thơ, Đọc Hiểu, Phân Tích

Viết một bình luận