Nội Dung Bài Thơ Hoàng Hôn Lặng Lẽ, Ý Nghĩa, Phân Tích. Bài Thơ Sáng Tác Vào Năm 1968 Khi Ông Cầm Súng Chiến Đấu Như Một Người Lính Đích Thực Trong Cuộc Nổi Dậy Mậu Thân.
NỘI DUNG CHÍNH
Giới Thiệu Bài Thơ Hoàng Hôn Lặng Lẽ
“Hoàng Hôn Lặng Lẽ” là một bài thơ nổi tiếng của nhà thơ Hoài Vũ (tên thật là Nguyễn Đình Vọng). Bài thơ này được sáng tác trong bối cảnh chiến tranh, khi tác giả phải chia tay người yêu và quê hương để lên đường chiến đấu.
Bài thơ miêu tả cảnh hoàng hôn yên bình nhưng cũng đầy nỗi buồn và sự chia ly. Những hình ảnh như “giọt nắng cuối ngày rơi xuống tóc” và “hoa khế rụng tím ngầm hầm bí mật” tạo nên một không gian tĩnh lặng, gợi lên cảm giác xao xuyến và nhớ nhung.
Một điểm đặc biệt của bài thơ là sự kết hợp giữa tình yêu đôi lứa và tình cảm quân dân. Tác giả đã khéo léo lồng ghép những cảm xúc cá nhân vào bối cảnh lịch sử, tạo nên một tác phẩm vừa trữ tình vừa mang tính chính trị.
Bài thơ này cũng đã được nhạc sĩ Thuận Yến phổ nhạc thành bài hát “Chia Tay Hoàng Hôn”, càng làm tăng thêm sức sống và sự lan tỏa của tác phẩm.
Bài thơ là một lời tri ân và tạ ơn của ông đến những người dân vùng địch hậu đã che chở và đùm bọc cho ông rút lui an toàn. Bài thơ Hoàng Hôn Lặng Lẽ có ý nghĩa về sự trân trọng và gắn bó của tình quân – dân. Bài thơ được viết dưới góc nhìn của một người lính phải chia xa người yêu và quê hương để đi chiến đấu. Bài thơ cũng là lời cảnh tỉnh và khích lệ cho các chiến sĩ khi phải đối mặt với những khó khăn và nguy hiểm trên chiến trường.
Những Cảm Nhận, Phân Tích Bài Thơ Hoàng Hôn Lặng Lẽ Hay Nhất
Dưới đây là các mẫu văn cảm nhận, phân tích bài thơ “Hoàng Hôn Lặng Lẽ” mà Thohay.vn sưu tập và dành tặng các bạn.
☛ Cảm Nhận, Phân Tích Bài Thơ Hoàng Hôn Lặng Lẽ Tiêu Biểu
“Hoàng hôn lặng lẽ” của Hoài Vũ là một trong những bài thơ nổi tiếng ca ngợi tình quân – dân. Bài thơ được sáng tác khi tác giả đã cầm súng chiến đấu như một người lính đích thực trong cuộc nổi dậy Mậu Thân. Trong thời gian đó, Hoài Vũ nhận được sự che chở và đùm bọc của người dân vùng địch hậu để rút lui an toàn vào tháng 6- 1968
Bài thơ mở đầu bằng cuộc chia tay lứa đôi rất tình tứ:
“Anh phải về thôi xa em thôi Ngoài kia phiên chợ vãn lâu rồi Giọt nắng cuối ngày rơi xuống tóc Mà lời từ biệt chẳng lên môi Anh phải về thôi xa em thôi Xa vườn xưa, đôi chiền chiện tha mồi Hoa khế rụng tím hầm ngầm bí mật Để mãi lòng ta xao xuyến bồi hồi”.
Trong những năm tháng chiến đấu ấy, tình quân dân được ví như cá với nước, không có sự che chở của lòng dân thì có lẽ ngày chiến thắng vẫn còn xa lắm. Tình cảm ấy bền chặt, thắm thiết, nghĩa tình như tình yêu lứa đôi, ngày phải chia xa thì nhớ nhung, khắc khoải bồi hồi. Chất trữ tình chính trị thấm đượm trong bài thơ, nói chuyện tình cảm lớn, chuyện chính trị nhưng không hề khô khan mà ngược lại rất giàu chất trữ tình dễ đi vào lòng người đọc.
“Xa em, anh như tia nắng đi trên cát Thèm một dòng sông, những cánh đồng Xa em, anh như người hát sau đêm hát Chỉ thấy gió vật vờ qua những tấm phông
Anh phải về thôi xa em thôi Xa hàng cây đêm hò hẹn ta ngồi Hoa khế rụng tím giăng lối nhỏ Để mãi lòng ta xao xuyến bồi hồi”.
Lời thơ êm đềm, giản dị như một lời thủ thỉ với giai điệu tiết tấu chậm với cung trầm đã thể hiện nỗi khắc khoải, day dứt. Phải trải qua những năm tháng khốc liệt mưa bom bão đạn thì ta mới có thể hiểu một cuộc chia tay đối với đôi lứa yêu nhau nhiều ám ảnh và dằn vặt đến thế nào.
Chiến tranh rồi sẽ đi qua, chỉ có tình yêu mới chính là dòng chảy bất tận ở lại. Bài thơ theo thời gian vẫn làm say lòng người đọc cho đến hôm nay và mãi về sau.
☛ Cảm Nhận, Phân Tích Bài Thơ Hoàng Hôn Lặng Lẽ Sâu Sắc
Nhà thơ Hoài Vũ tên thật là Nguyễn Đình Vọng, dù sinh trưởng ở miền Trung (Mộ Đức, Quảng Ngãi) nhưng sự nghiệp cách mạng và văn chương của Hoài Vũ hoàn toàn gắn với Nam Bộ. Ông là một trong những văn nghệ sĩ hiếm hoi có mặt xuyên suốt chiến trường chống Mỹ, trải qua những thời điểm gian khổ và ác liệt nhất. Là tác giả nhiều bài thơ tình nổi tiếng từ thời chiến tranh, đặc biệt là Vàm Cỏ Đông, Anh ở đầu sông em cuối sông, về sau là Đi trong hương tràm, Hoàng hôn lặng lẽ…
Thực tế đau thương và hào hùng của chiến trường đã giúp Hoài Vũ trưởng thành và viết nên những tác phẩm trung thành, sâu sắc. Văn chương Hoài Vũ luôn tự nhiên, trẻ trung, da diết và nhân hậu như chính con người ông. Mặc dù thơ Hoài Vũ chưa bao giờ sáng lên như một hiện tượng trong văn chương ở bất kì giai đoạn nào. Nhưng người đọc vẫn luôn nhớ những câu thơ giàu nhạc tính vang vọng trong từng khoảnh khắc nhớ nhung.
Về bài thơ Hoàng hôn lặng lẽ, Hoài Vũ từng kể về hoàn cảnh sáng tác bài thơ như sau: trong cuộc nổi dậy Mậu Thân, ông đã cầm súng chiến đấu như một người lính đích thực ở ven sông Sài Gòn, ông tham gia cả hai đợt công kích. Đợt thứ nhất, Hoài Vũ viết bút ký “Thư Tân Sơn Nhất” vào tháng 2- 1968, in ở Văn nghệ Giải Phóng, đã tạo cảm hứng cho nhà thơ Lê Anh Xuân có bài thơ lừng lẫy “Dáng đứng Việt Nam”.
Đợt thứ hai, Hoài Vũ nhận được sự che chở và đùm bọc của người dân vùng địch hậu để rút lui an toàn vào tháng 6- 1968, đã viết bài thơ Hoàng hôn lặng lẽ để đền đáp ân tình quân- dân. Điều thú vị là cái tình quân dân ấy được thể hiện bằng hình thức cuộc chia tay lứa đôi nên rất tình:
“Anh phải về thôi xa em thôi Ngoài kia phiên chợ vãn lâu rồi Giọt nắng cuối ngày rơi xuống tóc Mà lời từ biệt chẳng lên môi Anh phải về thôi xa em thôi Xa vườn xưa, đôi chiền chiện tha mồi Hoa khế rụng tím hầm ngầm bí mật Để mãi lòng ta xao xuyến bồi hồi”.
Trong những năm tháng ấy, tình quân dân được ví như cá với nước, không có sự che chở của lòng dân thì có lẽ ngày chiến thắng vẫn còn xa lắm. Tình cảm ấy cũng thắm thiết, nghĩa tình như tình yêu đôi lứa và khi chia xa cũng nhớ nhung, khắc khoải bồi hồi. Chất trữ tình chính trị trong thơ là như thế. Nói chuyện tình cảm lớn, chuyện chính trị nhưng không hề khô khan mà ngược lại rất giàu chất trữ tình dễ đi vào lòng người đọc.
“Xa em, anh như tia nắng đi trên cát Thèm một dòng sông, những cánh đồng Xa em, anh như người hát sau đêm hát Chỉ thấy gió vật vờ qua những tấm phông”.
Nhạc sĩ Thuận Yến bắt gặp bài thơ này của Hoài Vũ, ấn tượng chia tay trong tâm hồn nhạc sĩ cứ đầy lên mãi. Ông đã mượn một số câu trong Hoàng hôn lặng lẽ để phổ thành ca khúc Chia tay hoàng hôn mang thanh âm đôi lứa. Nếu thơ Hoài Vũ chỉ dừng lại ở một cuộc chia tay “êm đềm” thì trong nhạc Thuận Yến là chia tay khốc liệt của chiến tranh và biết đâu có thể chỉ còn lại “một nửa vầng trăng”. Phải trải qua những năm tháng khốc liệt mưa bom bão đạn thì mới có thể hiểu, một cuộc chia tay đối với đôi lứa yêu nhau nhiều ám ảnh và dằn vặt đến thế nào.
“Anh phải về thôi xa em thôi Xa hàng cây đêm hò hẹn ta ngồi Hoa khế rụng tím giăng lối nhỏ Để mãi lòng ta xao xuyến bồi hồi”.
Lời thơ giản dị như một lời thủ thỉ, giãi bày dường như trở nên tinh tế và hoàn hảo hơn trong giai điệu tiết tấu chậm với cung trầm.
