Mắt Buồn Của Bùi Giáng [Nội Dung Bài Thơ + Ý Nghĩa + Phân Tích]

Mắt Buồn [Bùi Giáng] ❤️️ Nội Dung Bài Thơ, Ý Nghĩa, Phân Tích ✅ Bài Thơ Được Bùi Giáng Sáng Tác Vào Năm 1962 Nằm Trong Tập Thơ Mưa Nguồn.

Nội Dung Bài Thơ Mắt Buồn Của Bùi Giáng

Bài thơ: Mắt buồn
Tác giả: Bùi Giáng

Bóng mây trời cũ hao mòn
Chiêm bao náo động riêng còn hai tay
Tấm thân với mảnh hình hài
Tấm thân thể với canh dài bão giông
Cá khe nước cõng lên đồng
Ruộng hoang mang khóc đêm mồng một giêng
Tạ từ tháng chạp quay nghiêng
Âm trang sử lịch thu triền miên trôi

Bỏ trăng gió lại cho đời
Bỏ ngang ngửa sóng giữa lời hẹn hoa
Bỏ người yêu bỏ bóng ma
Bỏ hình hài của tiên nga trên trời
Bây giờ riêng đối diện tôi
Còn hai con mắt khóc người một con.

Thohay.vn Tặng Bạn ❤️️Bài Thơ Đánh Của Bùi Giáng ❤️️Những Câu Nói Hay Của Bùi Giáng

Còn Hai Con Mắt Khóc Người Một Con Nghĩa Là Gì

Câu thơ này có ý nghĩa là Bùi Giáng đã dùng cả hai con mắt để khóc cho người đẹp đã có một đứa con, là “gái một con trông mòn con mắt”.

Ý Nghĩa Bài Thơ Mắt Buồn

Bài thơ diễn tả sự hao mòn, náo động, bão giông và hoang vu của cuộc đời ông. Bài thơ cũng là một lời than vãn về những mất mát trong tình yêu của Bùi Giáng, khi ông phải bỏ lại người yêu.

Những Cảm Nhận, Phân Tích Bài Thơ Mắt Buồn Hay Nhất

Thohay.vn chia sẽ thêm đến bạn đọc những mẫu văn cảm nhận, phân tích bài thơ trên hay nhất, mời các bạn cùng tham khảo.

☛ Cảm Nhận, Phân Tích Bài Thơ Mắt Buồn Hay Nhất

Trước ngày thống nhất đất nước (30-04-75), thế hệ học sinh, sinh viên miền Bắc như chúng tôi hầu như không biết gì về Bùi Giáng (1926-1998). Hoặc giả cũng có người biết đấy, nhưng chắc cũng sơ sài. Đơn giản vì Bùi Giáng sống ở miền Nam, rất gần, mà lại rất xa. Từ sau năm 75 của thế kỷ trước, cái tên thi sỹ Bùi Giáng mới được báo chí nhắc đến nhiều hơn. Khen có, và chê cũng có. Riêng tôi có tập thơ Bùi Giáng, do một người bạn tặng cho, hồi còn dạy học ở Tây nguyên, đọc cách nay cũng đã hơn chục năm rồi!

Đọc Bùi Giáng thi thoảng thấy có câu lạ, thi thoảng lại thấy có câu hay, chứ bài hay thì quả tình quá hiếm hoi. Rất nhiều những câu thơ “dở hơi”, lằng nhằng khó gặm. Lại còn nhiều câu lục bát lạc vần, như thể cố tình chống lại các quy tắc của thể thơ này…Nhìn chung là đọc không vào, thành ra không thích. Hỏi một số bạn bè, họ cũng nghĩ tương tự như thế! Vậy mà tại sao một thi sỹ có nhiều ý kiến trái chiều, đến nay lại được nhắc nhiều trên mặt báo, như một “kỳ nhân”, như một vị khách vãng lai ở cõi người, mà chưa rõ tung tích?

Bài thơ “Mắt buồn” của Bùi Giáng được chọn tuyển vào tập “Ngàn năm thơ Việt” (NXB Văn Học-2010), có lẽ là một trong những bài thơ tiêu biểu cho vẻ thơ độc đáo của ông chăng?

“Bóng mây trời cũ hao mòn
Chiêm bao náo động riêng còn hai tay
Tấm thân với mảnh hình hài
Tấm thân thể với canh dài bão giông”…

Đó là đoạn mở đầu bài thơ “Mắt buồn”. Có lẽ đây là bài thơ Bùi Giáng viết khi ông đã bóng ngả về chiều, tất cả đã qua đi, chỉ còn lại đôi tay và “tấm thân với mảnh hình hài”, cụ thể hơn nữa là “Tấm thân thể với canh dài bão giông”!

Đoạn thơ lục bát không thấy có gì mới mẻ, khởi sắc ở ngôn từ, hình ảnh và tiết điệu. Nhưng mà hình như đã thấy có tâm sự thầm kín chi đây? Sao lại “bóng mây trời cũ”? Phải chăng đó là quá khứ, như thể cái “bóng mây” hồi nào, ngày xửa ngày xưa, cũng đã “hao mòn” theo năm tháng, với biết bao biến cố sự đời, khi thăng hoa rực rỡ, khi quăng quật nhàu nhĩ ê chề…

Nó như một giấc “chiêm bao”, bởi suy cho cùng, đời người chẳng qua cũng chỉ là một giấc chiêm bao, có chi mà rộn! Sau chiêm bao, tất cả đều trở thành hư ảo, chỉ còn đôi tay, “hai tay” trắng phớ, với mảnh thân gầy tàn tạ, như thể một hình hài khô kiệt. Nếu như câu 3 mới là “tấm thân”, thì câu 4 lại là “tấm thân thể”, mới đọc thấy vướng, nhưng nghĩ kỹ, lại thấy có lý! “Tấm thân”, để chỉ khái niệm chung, như thể định danh định tính một đời người, một con người, tương ứng với cái bóng của nó là một “hình hài”.

Còn “tấm thân thể”, là cụ thể cái phần thân xác sinh vật hiện hữu, đang đối diện với “bão giông”, vật vã với đời, không phải ngày một ngày hai, mà với cả một “canh dài” đằng đẵng. Tác giả đã dựng lên cả một hệ thống đối lập nghiệt ngã, giữa cái bé nhỏ tong teo của thân xác, của thân phận con người, với một không gian rộng lớn và thời gian vô tận vô cùng, gợi nỗi niềm chua xót.

Khổ thơ tiếp theo tả cảnh nông thôn gần gũi, với “cá khe nước cõng lên đồng / Ruộng hoang mang khóc đêm mồng một giêng”…Một câu thơ tả thực rất hay, chứng tỏ một quan sát tinh tế của người đã sống nhiều sống kỹ ở nông thôn, mà phải là nông thôn vùng bán sơn địa. Nghe nói Bùi Giáng từng chăn dê ở vùng Đại Lộc Quảng Nam, thảo nào ông viết “cá khe nước cõng lên đồng”.

Nếu chưa nhìn thấy những mảnh ruộng bậc thang, những khe nước chảy vòng quanh, cá ngược theo khe nước mà lên đồng, sao cảm thấu hết tình ý tinh vi của tác giả! Còn như câu “ruộng hoang mang khóc đêm mồng một Giêng” thì thật lắm nỗi niềm. Đêm mồng một tháng giêng, nghĩa là đã bước sang năm mới, khởi đầu mùa xuân, cũng đồng nghĩa với khởi đầu một mùa gieo hạt.

Thế thì sao lại “ruộng hoang mang khóc”? Vì hoang mang, chưa tin lắm vào thời tiết thay đổi thất thường, có thể thuận hoà, có thể bất trắc khôn lường chăng? Và còn gì nữa? Dẫu sao thì một câu thơ được chuyển nghĩa gợi nhiều ấn tượng, khiến người đọc phải đăm chiêu nghĩ ngợi.

Câu “ Tạ từ tháng Chạp quay nghiêng / Ấn trang sử lịch thu triền miên trôi”, lại nói về thời gian, một thứ thời gian gợi hình, gợi sắc. Hình như tác giả đang đứng đang ngồi ở một đêm trừ tịch, đã bước sang năm mới rồi, còn ngoái lại để “tạ từ tháng Chạp quay nghiêng”, hoặc còn “quay nghiêng” mà tạ từ tháng Chạp?

Và “Ấn trang sử lịch thu triền miên trôi”…Tờ lịch trên tường đã ghi dấu ấn của thời gian, đã điềm nhiên đánh dấu một trang lịch sử đời người, lại xuân, lại hạ, lại thu…Đời người như những mùa thu, cứ “triền miên trôi” mãi, gợi niềm hiu hắt, “ba thu dọn lại một ngày dài ghê”(Nguyễn Du)…

“Tạ từ tháng Chạp” rồi, “ấn trang sử lịch” rồi, để bước sang một trang mới của đời người, chỉ có thể là một trang buồn, một trang huyễn hoặc khói sương.

“Bỏ trăng gió lại cho đời / Bỏ ngang ngửa sóng giữa lời hẹn hoa / Bỏ người yêu, bỏ bóng ma / Bỏ hình hài của tiên nga trên trời / Bây giờ riêng đối diện tôi / Còn hai con mắt khóc người một con”…

Đó là đoạn thơ kết thúc bài “Mắt buồn”. Thế là bỏ lại tất cả! “Trăng gió”, vốn là thứ “tài sản”, một thứ “bất động sản” của thi nhân, cùng với bầu rượu túi thơ và say khướt ngang ngửa sóng tình, với những lời “hẹn hoa” trăng gió.

Những cuộc tình bất tận với gió, với trăng, ngang ngửa, ngất ngây, kể cả những cuộc tình với mỹ nhân rờ rỡ, hẹn hò thề thốt mượt mà đẹp đẽ như gấm như hoa, rồi người yêu, rồi cả những bóng ma ám ảnh…Lại còn bỏ lại cả cái bóng, cái hình hài của tiên nga trên trời nữa, bỏ tất! Nghĩa là tất cả thế giới trần tục, vô hình và hữu hình, thiên thần và địa ngục, siêu nhiên và tự nhiên, ảo và thực…thi nhân không hề tiếc nuối, mà bỏ lại tất tần tật. Một “trang sử lịch” có quá nhiều đắm đuối, quá nhiều đam mê, giờ đây, như thể cũng chẳng còn giá trị gì! Bỏ lại tất cả, một cách dứt khoát, để bước sang một thế giới khác, thế giới của cô đơn:

“Bây giờ riêng đối diện tôi
Còn hai con mắt khóc người một con”

Đấy chính là một sự đối diện nghiệt ngã và cay đắng. Đối diện với chính mình, “còn hai con mắt khóc người một con”. Một thực thể “tôi” còn đủ “hai con mắt”, xót thương “khóc người một con”(mắt) chăng? Vậy thì người một con mắt ấy là ai? Là cái hình hài đang đối diện với nhà thơ chăng? Hoá ra, cả cái quãng đời xưa ấy, cái hình hài kia chỉ sống hoặc là tồn tại chỉ bằng một con mắt, hay chỉ nhìn đời bằng một con mắt chăng? Quả là một ý thơ chứa nhiều sắc độ, biến ảo khôn lường, thực hư hỗn mang.

Bùi Giáng từng nói rằng ông điên trong sự tỉnh. Câu thơ kết thúc bài “Mắt buồn”, có thể là một câu thơ điên trong tỉnh của Bùi Giáng chăng? Một vẻ điên triết học chăng?

Bài thơ lục bát không mấy ngọt ngào, tựa đề “Mắt buồn”, mà chỉ có hai câu kết là nói về mắt, nói về “người hai con mắt khóc người một con”… Đó chính là hai câu khép lại tứ thơ, vu vơ mà tận cùng sâu thẳm nỗi niềm, khiến người ta phải cúi đầu ngẫm nghĩ!.

Đọc thơ Bùi Giáng, như thấy một chút Thiền, một chút Tiên, một chút Điên, lại phảng phất cái bí hiểm gián cách kiêủ “Xuân Thu Nhã Tập”. Điệu thơ Bùi Giáng hình như không hợp khẩu vị tầng lớp bình dân. Người đời khen có, mà chê cũng không ít. Nhưng thi nhân có tác phẩm để lại cho đời, dẫu khen dẫu chê mặc lòng, cũng có thể xem là một sự sung sướng. Chỉ đáng thương cho những người có tiếng có tăm một thời, mà rốt cục, cũng chẳng có gì đáng để cho người sau bàn luận!

☛ Cảm Nhận, Phân Tích Bài Thơ Mắt Buồn Đặc Sắc

Bóng mây trời cũ hao mòn: “Bóng mây trời cũ” cho ta hiểu là những kỷ niệm của quá khứ trong ký ức cúa con người. Bóng mây đó “hao mòn” nghĩa là những kỷ niệm ấy đã mờ dần đi trong trí nhớ của mình.

Chiêm bao náo động riêng còn hai tay : Những kỷ niệm như bóng mây đó tuy hao mòn trong trí nhớ nhưng nó lại đi vào sinh hoạt rộn ràng trong giấc chiêm bao. Những sinh hoạt của ngày xưa tuy có hao mòn trong trí nhớ ban ngày nhưng sống lại trong đêm, để rồi khi tỉnh giấc nó biến đi, để nhà thơ cảm thấy mình chỉ còn đôi tay trắng.

Tấm thân với mảnh hình hài: “Tấm thân” hiểu là thể xác con người đang sống, “mảnh hình hài” hiểu là thể xác con người đã chết. Vậy “Tấm thân với mảnh hình hài”hiểu là thể xác đang sống đây cũng như chết rồi. Cũng có thể hiểu rằng thân thể còn đây xem như một xác chết vì quá khứ đã mất hết rồi, chỉ còn lại đây đôi tay trắng.

Tấm thân thể với canh dài bão giông: “Tấm thân” có thể hiểu là chỉ về phần xác thịt, “tấm thân thể” chỉ toàn bộ cơ thể con người, có thể hiểu là cả về phần xác và những sinh hoạt phần tâm hồn của nó. “Tấm thân thể với canh dài bảo giông” chỉ chung sự trăng trở của thể xác và tâm hồn trãi qua thời gian dài gian khổ

Được biết bài thơ nầy Bùi Giáng viết ở giai đoạn cuối cuộc đời, bốn câu thơ đầu nhà thơ than thở cho sự hao mòn trí nhớ, trăn trở bởi những kỷ niệm thân yêu dần phai trong ký ức ông. Thế nhưng đau khổ hơn nữa, những kỷ niệm ấy không quên hẳn mà nó trở về trong đêm, làm thành những cơn mơ lành có, ác mộng có, làm náo động giấc ngủ đáng ra cần sự bình yên trong tuổi già. Ta biết rằng những giấc mơ về quá khứ thì thường chắp vá từng mảnh rời rợt, đưa con người bềnh bồng trong mớ hình ảnh lộn xộn, khiến khi tỉnh dây, ta thường thấy mình cô dơn và buồn da diết.

Qua bốn câu thơ sau, có nhà bình thơ cho rằng Bùi Giáng tả thực cảnh nông thôn, thế nhưng Châu Thạch tôi không nghĩ vậy. Bài thơ này Bùi Giáng không tả cảnh, ông chỉ dùng cảnh để phát họa một đời sống đầy khó nhọc mà nhà thơ đã trãi qua mà thôi:

Cá khe nước cõng lên đồng
Ruộng hoang mang khóc đêm mồng một giêng
Tạ từ tháng chạp quay nghiêng
Ầm trang sử lịch thu triền miên trôi

Đởi sống trong quá khứ của nhà thơ khó nhọc như hình ảnh con cá trong khe vượt con nước để lên đồng, buồn như ruộng ở thời điểm đem mồng một tháng giêng, không có một bóng người ra đồng vì là đêm của tết chẳng ai đi làm. Câu thơ “Tạ từ tháng chạp quay nghiêng/ Ầm trang sử lịch thu triền miên trôi” cho ta thấy rằng tác giả không có ngày xuân bao giờ trong đời, bởi vì nhà thơ đã từ giả tháng chạp để quay đi, nhà thơ đã gở bỏ trang sử lịch của năm cũ, thế nhưng thu trong cuộc đời vẫn cứ triền miên trôi.

Cụm từ “thu triền miên trôi” cho ta hình ảnh se lạnh kéo dài lê thê trong cuộc sống. Vì sao nhà thơ không nói “đông triền miên trôi” mà lại nói “thu triền miên trôi”? Bởi vì với nhà thơ, sự gian khổ về vật chất không đáng cho họ để ý, nỗi đau tinh thần như sự bất đắc chí với đời, như những cuộc chia ly xảy ra..v.v mới làm cho họ cảm thấy thật bi thương. Bão bùng trong tháng chạp chỉ là hình ảnh gian khổ vật chất, sự se lạnh của ngọn gió heo may trong mùa thu mới đại diện cho niềm đau gặm nhấm trong lòng. Từ đó Bùi Giáng dùng mùa thu làm hình ảnh cho nội tâm mình.

Qua khổ thơ sau nhà thơ nhấn mạnh, chỉ rõ những cái mất trong cuộc đời ông. Dầu nhà thơ đã cố gắng vượt qua bao nhiêu trắc trở của cuộc đời giống như con cá vượt khe nước để lên đồng, nhưng cuối cùng cái còn lại vẫn là con số không:

Bỏ trăng gió lại cho đời
Bỏ ngang ngửa sóng với lời hẹn hoa
Bỏ người yêu bỏ bóng ma
Bỏ hình hài của tiên nga trên trời

Bây giờ riêng đối diện tôi
Còn hai con mắt khóc người một con .

Trong khổ thơ nầy, câu thơ “Còn hai con mắt khóc người một con” là câu thơ được giới sành văn chương yêu thích nhất, vì nó là câu thơ khép lại bài thơ thật độc đáo với ý thơ bí hiểm, để lại cho mỗi người một suy tư mông lung, gợi một nỗi đau nội tâm và một nỗi đau nhân thế trong một hình hài bé bỏng.

Có người cho rằng Bùi Giáng viết câu thơ này cho một nhân vật có thật, cho một người đàn bà có một đứa con đã từng là tình nhân của ông. Cho dầu là Bùi Giáng có thật một nhân vật như thế đi nữa thì ý thơ không thể gò bó trong con người ấy.

Đọc toàn bộ bài thơ ta thấy nhà thơ không chỉ viết cho một mối tình, ông viết cho cả cuộc đời ông với những trăn trở trong giấc mơ về đêm, với những khó nhọc trong cuộc đời và với những mất mát mà ông đã buông rơi trong cuộc sống.

Thohay.vn Chia Sẽ ❤️️Bài Thơ Cát Bụi Của Bùi Giáng ❤️️Nội Dung, Ý Nghĩa, Cảm Nhận