Nội Dung Bài Thơ Sao Không Về Vàng Ơi ✅Giới Thiệu, Cảm Nhận Và Phân Tích Bài Thơ Sao Không Về Vàng Ơi.
NỘI DUNG CHÍNH
Nội Dung Bài Thơ Sao Không Về Vàng Ơi
Tao đi học về nhà Là mày chạy xồ ra Đầu tiên mày rối rít Cái đuôi mừng ngoáy tít Rồi mày lắc cái đầu Khịt khịt mũi, rung râu Rồi mày nhún chân sau Chân trước chồm, mày bắt Bắt tay tao rất chặt Thế là mày tất bật Đưa vội tao vào nhà Dù tao đi đâu xa Cũng nhớ mày lắm đấy Hôm nay tao bỗng thấy Cái cổng rộng thế này! Vì không thấy bóng mày Nằm chờ tao trước cửa Không nghe tiếng mày sủa Như những buổi trưa nào Không thấy mày đón tao Cái đuôi vàng ngoáy tít Cái mũi đen khịt khịt Mày không bắt tay tao Tay tao buồn làm sao! Sao không về hả chó? Nghe bom thằng Mỹ nổ Mày bỏ chạy đi đâu? Tao chờ mày đã lâu Cơm phần mày để cửa Sao không về hả chó? Tao nhớ mày lắm đó Vàng ơi là Vàng ơi!
Mời bạn đọc của Thohay.vn tham khảo thêm những bài 💚Thơ Về Tuổi Trẻ Của Xuân Diệu💚 hay nhất, đừng bỏ lỡ nhé!
Giới Thiệu Bài Thơ Vàng Ơi
Nhà thơ Trần Đăng Khoa kể rằng:
Chuyện cứ như hoang đường. Ấy là cái bài thơ tôi viết về con chó nhỏ của tôi. Năm ấy, năm 1967, tôi còn là một cậu oắt con. Và người bạn thân nhất của tôi chính là chú cún vàng, một nhân vật chính của bài thơ mà tôi đã viết. Nửa thế kỷ sau, tôi có mặt ở Thủ đô Paris, dự Liên hoan Thơ cùng với các nhà thơ thế giới.
Tôi rất ngạc nhiên khi các bạn đọc của Pháp trong một buổi giao lưu lại muốn nghe tôi đọc bài thơ: “Sao không về Vàng ơi?” bằng nguyên bản tiếng Việt.
Thú thực, trong thâm tâm, tôi không muốn đọc bài thơ đã quá cũ. Bài thơ viết trong chiến tranh, lại đọc ở thời bình, trong một bầu khí quyển hoàn toàn khác. Thêm nữa, một “lão già khú đế” lại đọc thơ của chú bé con, nghe lạc lõng thế nào.
Tôi nói vui: “Bây giờ thì người bạn nhỏ thân thiết của tôi, chú cún Vàng đã chết. Mà chết từ rất lâu rồi. Chết không phải vì bom đạn mà vì… tuổi già sức yếu. Tôi không ngờ con cún Vàng đã chết cách đây nửa thế kỷ vẫn lẽo đẽo theo tôi, vẫn cõng tôi đi chu du khắp nơi, lại tới được cả xứ sở xa xôi này. Bây giờ thì tôi xin dắt nó ra đây vái chào quý ông, quý bà cùng tất cả các quý vị.” Rồi tôi đọc bài thơ. Cả khán phòng cười ồ. Người Pháp rất yêu những con vật trong nhà. Cũng vì yêu con cún Vàng mà họ yêu thêm bài thơ của tôi.
Cũng không ít người tò mò hỏi tôi về chú cún này. Rất cám ơn bạn đọc vẫn còn nhớ đến cậu bạn của tôi, mặc dù cậu khuất núi cũng đã lâu rồi. Bây giờ nếu còn sống, chắc cu cậu cũng đã ở cái tuổi…sáu mươi. Nghĩa là cũng đã già khú đế, già như ông chủ của cậu.
Cún Vàng là bạn thân của tôi. Tôi và cậu Vàng luôn có nhau. Bạn hãy cứ hình dung như thế này nhé. Một chú bé 9 tuổi lũn cũn, nhem nhuốc, quần áo xộc xệch, nhoe nhoét mực xanh, mực tím. Sau lưng chú ta là con Cún Vàng.
Mẹ tôi rất yêu loài vật, coi chúng như thành viên trong nhà. Đặc biệt là chó. Bà không bao giờ đem bán hoặc giết thịt. Khi chó già, ốm chết, bà lấy những tấm áo cũ, bó lại rồi đem chôn ở góc vườn. Cũng như mẹ, mấy anh em tôi, tuyệt không có ai ăn thịt chó.
Con Cún Vàng của tôi rất khôn. Dường như hắn biết tất cả mọi chuyện. Biết mà không nói được. Thế mới khổ. Tôi thương hắn lắm. Và hắn cũng rất quý tôi. Có hôm, trời tối mò, nhà có canh cua, hoặc cá rán, mẹ tôi thường dành phần ngon nhất, cho vào cái liễn mầu da lươn, bảo tôi mang sang biếu bà ngoại. Bà ở với cậu, cách nhà tôi một đoạn đường. Con Cún Vàng lại lũn cũn theo tôi ra đi. Có hắn ríu rít bên cạnh, tôi không ngại bóng đêm, cũng không còn sợ ma nữa.
Có lần nửa đêm, mưa phùn lắc rắc, con Vàng cứ chõ mõm vào gầm giường tôi mà sủa. Tiếng sủa gấp gáp. Mẹ tôi giật mình: “Hay là có trộm chui vào gầm giường?”. Bà luống cuống bật diêm. Hoá ra một con rắn cạp nong to tướng. Con rắn lao vào ngách buồng. Nhưng không thoát. Con Vàng bổ theo, ngoạm luôn con rắn rồi văng, rồi quật xuống đất. Một lát sau thì con rắn lả ra. Cậu Vàng trở thành ân nhân của cả nhà.
Trong gia đình tôi, hình như cậu thân với tôi hơn cả. Tôi đi đâu, cậu cũng nhũng nhẵng theo sau, cứ như là cái đuôi của tôi vậy. Thế mà rồi, có một lần, cu cậu lại đột ngột bỏ nhà ra đi. Đó là chiều ngày 3/4/1967. Giặc Mĩ ném bom cầu Phú Lương rất dữ dội. Nhà chao như đưa võng. Dứt bom thì chẳng thấy con Vàng đâu. Rồi tối cũng không thấy. Mấy ngày hôm sau nữa cũng không thấy. Cả nhà đều buồn. Cô em gái tôi khóc sướt mướt. Bà chị tôi cũng khóc. Tôi không khóc, nhưng cả ngày chẳng làm được việc gì, cũng không học được. Người cứ chống chếnh. Mẹ tôi đêm nào cũng mở cửa, chờ con cún về. Nhưng chẳng thấy bóng dáng cu cậu đâu cả.
Đúng lúc ấy, nhà tôi lại có khách. Một đoàn khách của Ti Giáo dục Hải Dương, trong đó có bác Lê Hào – Trưởng ti. Thấy nhà tôi buồn như có tang, bác Hào bảo: “Cháu làm thơ về con chó Vàng mất đi”. Thế là tôi viết. Tôi viết luôn vào cuốn sổ tay công tác của bác Hào. Bài thơ thoạt đầu có cái tên rất nôm na là Mất chó. Khi bài thơ kết thúc, tôi xoá cái tên cũ đi, mà rút nguyên một câu ra làm tên chung cho cả bài Sao không về hả chó?. Bài thơ được viết rất nhanh. Viết thẳng một lèo. Nghĩ sao viết vậy. Nhưng bác Hào khen lắm. Còn tôi, tôi chỉ thấy thương con chó thôi… Bài thơ được đăng trên báo Văn nghệ, đăng nguyên văn, dưới bài còn “chua” thêm một dòng, đúng như nguyên bản ở trong sổ bác Hào: “Kỉ niệm ngày mất chó 3/4/1967”, chỉ khác một chữ ở câu kết và một chút ở tên bài. Bài thơ của tôi là Sao không về hả chó?. Báo in là Sao không về Vàng ơi?. Và đoạn kết của tôi là: “Nghe bom thằng Mĩ nổ. Mày bỏ chạy đi đâu. Tao chờ mày đã lâu. Cơm phần mày để cửa. Sao không về hả chó? Tao nhớ mày lắm đó. Chó ơi là chó ơi!…”.
Thực chất đây là bài thơ viết về bạn. Dù bạn là chú Cún Vàng. Nhớ bạn và khóc bạn. Ban biên tập báo Văn nghệ, sau này, tôi được biết là nhà thơ Phạm Hổ, người “cai quản” phần thơ lúc đó đã chữa cho tôi câu kết, và chữa thật hay “Vàng ơi là Vàng ơi!” Thế là thành tiếng khóc rồi. Cậu bé không tìm thấy chó thì khóc. Còn khóc bạn, dù bạn đúng là một chú chó, mà lại “Chó ơi là chó ơi!…” thì tai hại quá!
Bài thơ in được ít ngày thì con Vàng đột ngột trở về. Cu cậu về vào giữa đêm, khi cả nhà không còn ai chờ đợi cậu nữa. Cậu cào cào vào cánh cửa và sủa gọi. Tiếng sủa eo éo như tiếng mèo hoang. Nghe rất rợn. Tôi lập cập mở cửa. Đúng là cậu thật! Cậu cọ vào chân tôi, ngã dúi dụi.
Đêm ấy mừng quá, tôi viết tiếp bài thơ Chó về. Đây là bài tôi viết hoàn toàn tự nguyện, chẳng theo yêu cầu của ai. Nhưng bài thơ lại dở, và tôi đã loại bỏ ngay sau đó rồi.
Mới hay nghề văn chương thật “bí hiểm”, càng viết càng chẳng hiểu nó ra làm sao…/.
Cùng đón đọc thêm💛 Người Lái Đò Sông Đà 💛với những nội dung đặc sắc!
Cảm Nhận Về Bài Thơ Sao Không Về Vàng Ơi
Bài thơ “Sao không về Vàng ơi” của Trần Đăng Khóa là bài thơ hay và xúc động, kể về cậu bé có một chú chó tên là Vàng. Cậu bé với con chó của mình luôn gắn bó, quấn quýt, yêu thương nhau. Nhưng một ngày, Vàng biến mất đi, để lại sự trống trải trong lòng người bạn. Kể từ đó, lòng cậu bé không thôi ngóng trông đợi Vàng về.
Ngay từ những dòng thơ đầu đã cho thấy tình cảm của chủ với tớ trong căn nhà nhỏ ngày còn chiến tranh. Tình cảm tha thiết giữa con chó và tác giả được thể hiện một cách nồng thắm ở mỗi dòng thơ chỉ 5 chữ vỏn vẹn. Đoạn thở đầu còn sử dụng biện pháp tu từ điệp ngữ làm cho tình chủ tớ giữa chó và tác giả càng được thể hiện rõ ràng rằng nó to lớn đến mức nhường nào. Cho đến khi nghe thấy tiếng bom nổ của Mĩ, Vàng – chó của tác giả đã chạy. Người bạn thân nhất của tác giả đã không còn ở nhà. Tác giả nhớ thương nó đến nhường nào và trong các chi tiết “Tao chờ mày đã lâu”; “cơm phần mày để cửa”; “tao nhớ mày lắm đó” đã thể hiện sự nhớ thương của tác giả đối với chú chó. Tình cảm của tác giả và Vàng hiện hữu, thắm thiết bao nhiêu thì cuộc đời lại đau thương bấy nhiêu.
Bạn cùng xem thêm 💖Dọn Về Làng💖 để trở về những năm tháng chiến tranh và cảm nhận nỗi thống khổ của nhân dân, tội ác của quân thù rồi lại lần nữa khiến người đọc vỡ òa trong niềm vui của ngày chiến thắng.
Lời bình của Vũ Quần Phương
Vàng viết hoa hẳn hoi vì là tên con chó vàng nhà em. Thì ra cái ngây thơ thuần khiết của tuổi mười một đã giữ cho tình cảm bài thơ hoàn toàn trong cõi tinh thần, không gợn một chút tiếc của nào. Bài thơ mang tâm lý thiếu nhi mà lại sâu sắc việc đời, người lớn khó viết được.
Bài thơ nói chuyện mất chó nhưng đoạn đầu, đoạn dài nhất trong ba đoạn của bài, lại nói chuyện lúc chó đang còn. Nói cái mất, cái không có dễ trừu tượng, nên phải lấy cái có để nói cái không, vẽ mây nẩy trăng vốn là thủ pháp thường gặp trong văn chương, ở đây em Khoa dùng rất đắc địa là chó, sinh động nhất, tình cảm nhất là lúc nó đón mừng chủ. Đó là hoàn cảnh điển hình để bộc lộ “tính cách điển hình” của con Vàng.
Em Khoa (khi tôi viết lời bình này thì Trần Đăng Khoa đã ngoài ba mươi tuổi, tôi xin được gọi thế cho hợp với tâm lý bài thơ) đã chọn khung cảnh Tao đi học về như để diễn tả tình cảm quấn quýt của con chó với người chủ nhỏ. Chó là con vật có tình cảm và tình cảm ấy được bộc lộ, nó không yêu ghét để bụng như con người, nên tả tình cảm của nó là phải tả qua cách bộc lộ, không nên tả bằng cảm nhận của mình: ôi con chó nó mừng tôi lắm.
Tả thế người đọc không thấy chó, chỉ thấy một nhận xét. Làm thơ kị nhất là đưa nhận xét kiểu phê công văn như thế. Chúng ta hãy xem em Khoa quan sát và kể lại những cử chỉ của con chó lúc đón chủ. Trước hết, khi vừa thấy bóng chủ:
Là mày chạy xồ raSự mau ngắn vồ vập ấy con loài chó mới có, đó là chỗ tuyệt vời của chúng về mặt tình cảm.
Đầu tiên mày rối rít
Cái đuôi mừng ngoáy tít.
Rồi mày lắc cái đầu
Khịt khịt mũi, rung râu
Rồi mày rún chân sau
Chân trước chồm, mày bắtHình ảnh sinh động như một đoạn phim. Ở đây có sự tinh vi trong bút pháp của nhà thơ nhỏ tuổi. Tả tình cảm con người, thường tả bằng nét mặt nụ cười, nhưng với chó, cái mặt ít gợi cảm tình, còn tả chó cười thì lại thành chó thui mất.
Em Khoa đã tinh ý nhận ra cái đuôi là chỗ biểu hiện tình cảm cao nhất ở loài chó. Em tả đuôi trước rồi mới ngược lên tả đầu, tả tứ chi. Và ở mỗi bộ phận cơ thể ấy em chỉ nói tới năng lực biểu hiện sự mừng rỡ: cái đuôi thì ngoáy tít, cái đầu thì lắc lắc, mũi khịt khịt, chân sau rún, chân trước chồm. Chúng ta đọc thấy sinh động vì đoạn thơ chứa nhiều động tác, Khoa đã quan sát kỹ không bỏ sót một động tác nào.
Nhưng có một chi tiết Khoa đã không tả đúng, em đã bịa ra, khi em nói con chó nó bắt tay em:
Bắt tay tao rất chặt
Thế là mày tất bật
Đưa vội tao vào nhàThật ra thì em nắm chân trước của nó. Và nó theo em vào nhà. Nếu quan sát bằng mắt thì chỉ thấy thế thôi. Nhưng do cái tình của con chó mà tác giả tưởng tượng ra, nhân cách hóa con chó từ lúc nào không biết, nên mới tả nó bắt tay, mà bắt tay rất chặt (chó đâu có bàn tay), lại còn đưa chủ vào nhà như ta đón khách.
Đây cũng là một đặc điểm của tư duy con trẻ: quan sát và tưởng tượng lẫn vào nhau. Người đọc không mấy ai thấy các chi tiết ấy là vô lý, người ta chấp nhận dễ dàng vì nó đúng với tâm trạng. Đây là một thí dụ về cái phi lý được chấp nhận và hơn nữa cần có trong thơ.
Đoạn hai mới là tình cảnh mất chó:
Hôm nay tao bỗng thấy
Cái cổng rộng thế này
Vì không thấy bóng mày
Nằm chờ tao trước cửa
Không nghe tiếng mày sủa
Như những buổi trưa nàoMột cảm giác trống trải cái cổng rộng ra vì không còn hình và không còn tiếng con chó. Nhất là lúc đi học về, em bé Khoa thảng thốt:
Không thấy mày đón tao
Cái đuôi vàng ngoáy tít
Cái mũi đen khịt khịt
Mày không bắt tay tao
Tay tao buồn làm saoĐây là một quy luật tâm lý mà em Khoa khi ấy đã hiểu được: trước đây con chó đã tạo cho chú bé lúc đi học về, một niềm vui lớn bao nhiêu thì giờ đây vắng con chó, chú bé lại buồn bấy nhiêu. Các chi tiết của kỷ niệm càng sinh động, nỗi nhớ càng sâu, Khoa đã dụng ý nhắc lại các chi tiết ở đoạn một để tả nỗi nhớ của chú bé.
Mày không bắt tay tao, tay tao buồn làm sao. Đây là câu thơ ngây thơ nhất và cũng tế nhị nhất của bài thơ. Nó gợi được hình ảnh chú bé nhìn xuống tay mình mà nhớ con chó, nhớ kỷ niệm cũ.
Còn tế nhị là ở chỗ: nỗi nhớ con chó dù thế nào cũng không thể như nỗi nhớ một con người. Nỗi buồn mất chó chỉ sinh ra từ hai lẽ: lẽ thứ nhất là mất của (chó là một giá trị kinh tế hoặc thực phẩm gì đó), lẽ thứ hai thuộc về phạm vi tình cảm. Nặng về nỗi buồn mất của sẽ ra người keo kiệt, mà quá nhấn mạnh đến tổn thất tình cảm cũng không ổn. Chó vẫn là chó. Trong bài thơ này, Trần Đăng Khoa chỉ nói tới tổn thất tình cảm nhưng em giới hạn mức độ:
Mày không bắt tay tao
Tay tao buồn làm saoCái tay đại diện cho con người để bạn bè với con chó vừa là ngang cấp, vắng con chó, cái tay nó buồn. Tâm lý rất trẻ thơ mà lại hóa ra tinh tế. Em Khoa đã tả đúng nỗi lòng chú bé nên có được sự tinh tế ấy không phải do dụng ý của bút pháp. Bài thơ đến đây có thể kết thúc. Tác giả viết đoạn thứ ba để phát triển sang một chủ đề khác. Nói lý do mất chó, Khoa đã biến bài thơ mất chó thành bài thơ hạ không lực Hoa Kỳ, một yêu cầu thời sự của văn chương những năm sáu mươi. Bom Mỹ rơi chỉ có chó nó sợ, nó chạy, không thấy tác động gì khác tới làng xóm.
Hai câu kết:
Tao nhớ mày lắm đó
Vàng ơi là vàng ơi!là đỉnh cao của tình cảm bài thơ, tưởng như thấy được chú bé đang mếu máo gọi chó, vác gậy chạy tìm khắp xóm.
Ngoài phân tích bài thơ Sao Không Về Vàng Ơi, mời bạn tham khảo thêm mẫu phân tích bài 🍀Tiếng Hát Con Tàu🍀 nhé!